در زراعت عدس بهدلیل قدرت رقابت ضعیف آن، کنترل علفهای هرز ضروری است. بهمنظور ارزیابی اثر مصرف علفکشهای ثبتشده و تراکم بوته بر کنترل علفهای هرز زراعت عدس، آزمایش حاضر بهصورت فاکتوریلدر قالب طرح بلوکهایکامل تصادفی با سه تکرار در بخش دیلمان شهرستان سیاهکل استان گیلان در سال 1399 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از
تراکم بوته عدس شامل 133 و 200 بوته در مترمربع و برنامه کنترل علفهای هرز شامل دوبار وجین دستی (شاهد)، یکبار وجین دستی، مصرف علفکشهای تریفلورالین+ ایمازتاپیر، تریفلورالین+ وجین، پندیمتالین+ ایمازتاپیر، پندیمتالین+ وجین، ایمازتاپیر و شاهد آلوده به علفهرز. علفهای هرز غالب مزرعه عدس عبارت بودند از یولاف وحشی (Avena fatua L.)،خردل وحشی (Sinapis arvensis L.) و گلگندم (Centaurea depressa M. Bieb.). نتایج نشان داد که با افزایش تراکم بوته عدس از 133 به 200 بوته در مترمربع، تراکم و وزن خشک علفهای هرز در هر دو نوبت نمونهبرداری کاهش یافتند. بیشترین کارایی کنترل علفهای هرز مربوط به تیمار دوبار وجین (90 تا 98 درصد) و تریفلورالین+ ایمازتاپیر (81 تا 86 درصد) بود. ارتفاع بوته و تعداد شاخههای فرعی در بوته عدس در تراکم 200 بوته در مترمربع بهترتیب 17 و 4 درصد بیشتر از تراکم 133 بوته در مترمربع بود. بیشترین ارتفاع بوته در شرایط آلوده به علفهرز (6/23 سانتیمتر) و بیشترین تعداد شاخه در بوته در تیمار دوبار وجین دستی، تریفلورالین+ ایمازتاپیر، تریفلورالین+ وجین، ایمازتاپیر (2/5 شاخه در بوته) ثبت شد. بیشترین عملکرد زیستی عدس (3/4031 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 200 بوته در مترمربع با دوبار وجین دستی وبیشترین عملکرد دانه عدس در تراکم 200 بوته در مترمربع با دوبار وجین و یا مصرف تریفلورالین+ ایمازتاپیر (0/2026 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. رقابت تمامفصل علفهای هرز در تراکم 133 و 200 بوته عدس در مترمربع بهترتیب باعث افزایش 16 و 13 درصدی ارتفاع و کاهش 28 و 25 درصدی تعداد شاخه در بوته، کاهش 87 و 74 درصدی عملکرد زیستی و کاهش 87 و 72 درصدی عملکرد دانه عدس نسبت به تیمار دوبار وجین شد. نتایج این آزمایش نشان دهنده برتری تراکم بوته 200 نسبت به 133 بوته در مترمربع و نیز کاهش قابل توجه عملکرد عدس در اثر رقابت علفهای هرز و لزوم کنترل کامل علفهای هرز بود. بنابراین مصرف تلفیقی علفکشهای پیشرویشی با علفکشهای پسرویشی یا با روشهای مکانیکی، جهت کنترل طیف وسیعی از علفهای هرز طی دوره رشد عدس برتری دارد.
Nakheei M, Mohammadvand E, Asghari J, Ehteshami S M R. Effect of plant density and herbicide application on weed control of lentil (Lens culinaris Medik.) at Siahkal county in Iran. Iranian Journal of Crop Sciences. 2025; 27 (1) :39-56 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1407-fa.html
نخعی ماه منظر، محمدوند المیرا، اصغری جعفر، احتشامی سیدمحمدرضا. اثر تراکم بوته و مصرف علفکش بر کنترل علفهای هرز عدس (.Lens culinaris Medik) در شهرستان سیاهکل. نشریه علوم زراعی ایران. 1404; 27 (1) :39-56