|
اثر تاریخ کاشت و شاخص‌های زراعی- اقلیمی بر عملکرد دانه ارقام جدید گندم نان (.Triticum aestivum L) در منطقه گرگان
|
سعید باقری کیا   ، حبیب اله سوقی ، فرامرز سیدی ، منوچهر خدارحمی ، فریبا نقی پور ، مهدی نظری |
| بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران |
|
|
چکیده: (475 مشاهده) |
به‌منظور تعیین تـاریـخ کاشت بهینه ارقام جدید گندم نان و بررسی ارتباط عملکرد دانه با شاخص‌های زراعی- اقلیمی، آزمایشی در دو سال زراعی (1400-1399 و 1401-1400) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان به‌صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. هفت تاریخ کاشت (از 10 آبان تا 10 دی؛ با فواصل 10 روز) در کرت‌های اصلی و چهار ژنوتیپ گندم نان بهاره (ارقام آراز، آرمان، تکتاز و لاین N-93-9) در کرت‌های فرعی قرار داده شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نشان داد که بین تاریخ‌های کاشت از نظر عملکـرد دانه، عملکرد زیستی و تعداد سنبله در متر مربع اختلاف معنی‌داری وجود داشت، ولی تفاوت بین ژنوتیپ‌های گندم از نظر این صفات معنی‌دار نبود. بیشترین عملکرد دانه در تاریخ‌های کاشت دوم (20 آبان؛ 6235 کیلوگرم در هکتار) و سوم (30 آبان؛ 6105 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد که تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نداشتند، ولی به طور معنی‌داری بیشتر از تاریخ‌های کاشت بعدی بودند. در سه تاریخ کاشت پایانی (20 آذر، 30 آذر و 10 دی) عملکرد دانه رقم تکتاز بیشتر از سایر ژنوتیپ‌ها بود. سه تاریخ کاشت اول (10، 20 و 30 آبان) از نظر طول دوره پر شدن دانه (به‌ترتیب 42/5، 42 و 40/3روز)، تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نداشتند، در حالیکه در سه تاریخ کاشت پایانی، طول دوره پر شدن دانه (به‌ترتیب 35/6، 34/1و 33 روز) بطور معنی‌داری کمتر بود. تاریخ‌های کاشت 20 آبان و 30 آبان بیشترین مقدار تجمعی روز- درجه رشد (GDD) را در دوره پر شدن دانه داشتند (به‌ترتیب 782 و 773 روز- درجه رشد). نتایج این پژوهش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و حداکثر کارایی مصرف انرژی در شرایط اقلیمی محل اجرای آزمایش در تاریخ‌های کاشت 20 آبان تا 30 آبان بدست خواهد آمد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: اقلیم گرم و مرطوب، دوره پر شدن دانه، روز- درجه رشد، فنولوژی، کارایی مصرف انرژی و گندم نان |
|
|
متن کامل [PDF 1404 kb]
(299 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/10/21 | پذیرش: 1402/1/28 | انتشار: 1402/3/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
