|
تعیین نمره خواب پاییزی اکوتیپ‌های ایرانی یونجه (.Medicago sativa L) در اقلیم سرد و معتدل
|
علی مقدم   ، کامبیز خوارزمی ، سیدمحمدعلی مفیدیان |
| استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ایران |
|
|
چکیده: (1250 مشاهده) |
| این آزمایش به منظور برآورد نمره خواب پاییزی 20 رقم/ اکوتیپ داخلی و خارجی یونجه در دو آزمایش جداگانه، کاشت متداول و کاشت با فاصله، هر یک در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در کرج و خوی از اردیبهشت 1393 به مدت سه سال اجرا شد. سال اول به عنوان سال استقرار بوته‌ها در نظر گرفته شد. در این آزمایش سه اکوتیپ یونجه همدانی، چهار اکوتیپ قره‌یونجه، دو اکوتیپ از مناطق مرکزی ایران، پنج اکوتیپ گرمسیری و شش رقم خارجی مورد ارزیابی قرار گرفتند. درآزمایش کشت متداول بذر هر رقم/ اکوتیپ با توجه به قوه نامیه، با نسبت 20 کیلوگرم در هکتار در دو ردیف به طول پنج متر و فاصله ردیف 50 سانتیمتر و در آزمایش کاشت با فاصله، بذر هر رقم/ اکوتیپ در دو ردیف به طول پنج متر و فاصله ردیف 50 سانتیمتر با فواصل50 سانتیمتر بین بوته‌ها به صورت تک بوته کشت شد. صفات مورد ارزیابی شامل ارتفاع بوته، تعداد ساقه در متر مربع/ در بوته، عملکرد علوفه خشک و نمره خواب پاییزی بودند. نتایج تجزیه مرکب داده‌ها در دو مکان و دو سال در هر یک از آزمایش‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین میانگین عملکرد علوفه خشک، ارتفاع بوته و نمره خواب پاییزی ارقام/ اکوتیپ‌های مورد بررسی وجود داشت. برهمکنش ژنوتیپ در مکان نیز برای این صفات معنی‌دار بود. در آزمایش کشت متداول، یونجه بغدادی با میانگین 02/15 و رقم کیسوردای با میانگین 3/12 تن در هکتار به ترتیب بیشترین وکمترین علوفه خشک و در آزمایش کشت با فاصله، اکوتیپ بمی-1 با میانگین 6/29 و رقم سکوئل با میانگین 1/22 گرم در بوته به ترتیب بیشترین وکمترین علوفه خشک را در طی دو سال در دو منطقه تولید کردند. در هر دو آزمایش ارقام منتسب به مناطق گرم و معتدل کشور دارای تمره خواب پاییزی بیشتری نسبت به ارقام سردسیری بودند. درآزمایش کشت متداول، رقم کماندور با میانگین نمره 5/3 کمترین و یونجه‌های نیکشهری، بمی-1 و بغدادی به ترتیب با 9/6، 8/6 و 7/6، بیشترین میانگین نمره خواب پاییزی را داشته و در آزمایش کشت با فاصله، رقم کماندور با نمره 3/3 کمترین و یونجه‌های بغدادی و نیکشهری به ترتیب با 1/6 و 0/6، بیشترین میانگین نمره خواب پاییزی را داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که اکوتیپ‌های قره‌یونجه و همدانی دارای نمره‌های خواب 4 تا 5 ، یونجه‌های مناطق معتدل مانند KFA7 و یزدی دارای نمره خواب 6 تا 7 و یونجه‌های گرمسیری شامل بمی، بغدادی و نیکشهری دارای نمره خواب پاییزی بین 7 تا 9 بودند. در کشت متداول نسبت به کشت با فاصله برآوردهای مناسب‌تری از نمره‌های خواب پاییزی صورت گرفت، هر چند که تاثیرمهمی بر گروه بندی رقم/ اکوتیپ‌ها نداشت. |
|
| واژه‌های کلیدی: اکوتیپ، خواب پاییزی، علوفه خشک و یونجه |
|
|
متن کامل [PDF 1263 kb]
(553 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/11/14 | پذیرش: 1400/1/18 | انتشار: 1400/9/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
