موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران
چکیده: (1294 مشاهده)
این تحقیق با هدف ارزیابی برهمکنش ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه 20 ژنوتیپ گندم نان و تعیین سازگاری و پایداری عملکرد ژنوتیپهای مورد بررسی در هشت ایستگاه تحقیقاتی اقلیم معتدل کشور در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1396- 1394) انجام شد. ارزیابی سازگاری و پایداری عملکرد ژنوتیپها با استفاده از معیارهای پایداری ناپارامتری رتبهبندی و پارامتری روشهای تک متغیره و چند متغیره (GGEبایپلات) انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، برهمکنش سال در مکان و ژنوتیپ در سال در مکان برای عملکرد دانه ژنوتیپهای گندم معنیدار بودند. مقایسه میانگینها نشان داد که لاینهای G16 ،G12 ،G10 و G15 از بالاترین عملکرد دانه برخوردار بودند. تجزیه ناپارامتری رتبه نشان داد که ژنوتیپهای G4، G12، G14، G15 و G16 با کمترین میزان رتبه و انحراف معیار رتبه، پایدار ترین ژنوتیپها بودند. بر اساس تجزیه GGEبایپلات، محیطهای مورد آزمایش به سه گروه که امکان سازگاری خصوصی برای ژنوتیپهای گندم را داشتند، گروه بندی شدند. با استفاده از نمودار GGEبایپلات مشخص شد که ژنوتیپهای G2، G3، G13، G14، G18، G4 و G1 دارای عملکرد دانه پایدارتری نسبت به سایر ژنوتیپها بودند. براساس آمارههای پایداری ناپارامتری و نمودار GGEبایپلات، ژنوتیپ G14 پایدارترین ژنوتیپ بود. بر اساس نتایج این تحقیق، ژنوتیپهای G14: KAUZ/LUCO-M//PVN/STAR/3/Yaco/2*Parus/4/Pishtaz (امین)، G15: FRNCLN/ROLF07 (فرین) و G16: MUU/KBIRD که دارای پتانسیل عملکرد بالا و پایداری عملکرد قابل ملاحظهای بودند، برای نامگذاری انتخاب شدند.
Bakhtiar F, Najafian G, Kafashi A K, Jafar-Nejad A, Hassani F, Zareh Faiz Abadi A, et al . Genotype × environment interaction on grain yield of bread wheat (Triticum aestivum L.) promising lines temperate regions of Iran. علوم زراعی 2021; 23 (2) :142-157 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1155-fa.html
بختیار فرشاد، نجفیان گودرز، کفاشی امیرکیوان، جعفرنژاد احمد، حسنی فضل اله، زارع فیض آبادی احمد، و همکاران.. برهمکنش ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه لاینهای امیدبخش گندم نان (.Triticum aestivum L)
در مناطق معتدل ایران. نشریه علوم زراعی ایران. 1400; 23 (2) :142-157