این پژوهش بهمنظور بررسی تغییرات الگوی پروتئوم در برگ لاینهای B73 و MO17 ذرت در تیمارهای تنش شوری 200 میلیمولار نمک کلرید سدیم و بدون تنش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در شرایط آبکشت (هیدروپونیک) در سال 1396 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد زیستی در هر دو لاین در شرایط تنش شوری نسبت به شاهد بدون تنش کاهش یافت. الکتروفورز دوبعدی منجر به شناسایی 78 لکه پروتئینی تکرارپذیر در لاین B73 شد که از بین آنها 28 لکه و از 123 لکه تکرارپذیر در لاینMO17 ، 20 لکه در اثر تنش شوری تغییر فراوانی داشتند. شناسایی پروتئینها با استفاده از دو شاخص نقطه ایزوالکتریک و وزن مولکولی نشان داد که پروتئینهای کاندید جزء پروتئینهای دخیل در مسیرهای متابولیسم و تولید انرژی، پیامرسانی و کانالی، حفاظت و دفاع سلولی و پروتئینهای دخیل در ساختار و جایگیری پروتئینهای دیگر بودند. در شرایط تنش شوری بیشترین تعداد لکههای پروتئینی تغییر بیان یافته در لاین B73و MO17 مربوط به پروتئینهای متابولیسم و انرژی، پروتئینهای پیامرسانی و کانالی و پروتئینهای دخیل در ساختار و جایگیری پروتئینهای دیگر بودند.در هر دو لاینB73 و MO17، تمام پروتئینهای کانالی و پیامرسان، در اثر تنش شوری، بهترتیب کاهش و افزایش فراوانی داشتند. از مهمترین پروتئینهای دارای تغییر فراوانی بالا، پروتئینCalmodulin-binding transcription activator 4 بود که فعالکننده رونویسی کالمودولین است و نقش مهمی در رشد گیاه و پاسخ به محرکهای محیطی دارد. این لکه پروتئینی در لاین B73 کاهش و در لاین MO17 افزایش فراوانی داشت. با کاهش پروتئینهای کانالی و پیامرسان از توسعه سیستم آوندی جلوگیری شده و در نتیجه از انتقال یونهای سمی به سمت اندامهای هوایی جلوگیری میشود. در لاین B73 کلیه پروتئینهای درگیر در متابولیسم و تولید انرژی در اثر تنش شوری کاهش فراوانی و در لاین MO17، بیشتر آنها افزایش فراوانی داشتند. این موضوع نشان میدهد که با افزایش نسبی این پروتئینها، متابولیسم گیاه افزایش یافته و باعث صرف انرژی ببیشتر گیاه برای مقابله با تنش شوری میشود. این نتایج میتواند بخشی از حساسیت بالای ذرت لاین MO17 نسبت به لاین B73 را در شرایط تنش شوری توجیه کند.
Bandehagh A, Dorani E, Aliyari Rad S, Khalili Korani N, Moharramnejad S. Effect of salinity stress on protein profile of susceptible and tolerant maize
(Zea mays L.) inbred lines. Iranian Journal of Crop Sciences. 2021; 23 (2) :158-172 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1152-fa.html
بنده حق علی، دورانی ابراهیم، علیاری راد شیوا، خلیلی کورانی نوید، محرمنژاد سجاد. اثر تنش شوری بر پروفایل پروتئینی لاینهای خویشآمیخته متحمل و حساس ذرت (.Zea mays L). نشریه علوم زراعی ایران. 1400; 23 (2) :158-172