|
تنوع ژنتیکی برای تحمل به سرمای زمستانی و خصوصیات مرتبط با آن در ژنوتیپ‌های جو
|
| سمیرا هامیان، محمد مقدم، سید ابوالقاسم محمدی، کاظم قاسمی گلعذانی، احمد حیدری، الناز فرج زاده، احمد یوسفی |
| دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز |
|
|
چکیده: (4297 مشاهده) |
| به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برای تحمل به سرمای زمستانی، LT50 و میزان کربوهیدرات‌های محلول درژنوتیپ‌های جو،آزمایشی در دو شرایط مزرعه‌ای و گلخانه‌ای با استفاده از 40 ژنوتیپ جو در ایستگاه تحقیقاتی و گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. ارزیابی مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال 1385 و 1386 اجرا و درصد بقای زمستانی ژنوتیپ‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس چند متغیره برای صفات مورد اندازه‌گیری در گلخانه و آزمایشگاه نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها اختلاف معنی‌داری وجود داشت. بر اساس تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نیز از نظر درصد زنده‌مانی در مزرعه بین ژنوتیپ‌ها اختلاف معنی‌داری وجود داشت، اما تفاوت بین سال‌ها و اثر متقابل ژنوتیپ× سال معنی‌دار نبود. برای
اندازه‌گیری درصد زنده‌مانی گیاهچه‌ها در آزمون‌های انجماد، یک آزمایش گلخانه‌ای در قالب طرح کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار طراحی شد. ژنوتیپ‌های جو به عنوان عامل فرعی و پنج سطح دما (8-، 11-، 13-، 15- و 17- درجه سانتی‌گراد) به عنوان عامل اصلی منظور شدند. علاوه بر محاسبه LT50ژنوتیپ‌ها، درصد وزن خشک گیاهچه، میزان کربوهیدرات‌های محلول در شرایط قبل و بعد از عادت‌دهی و طول و عرض برگ نیز در شرایط کنترل شده اندازه‌گیری شد و تجزیه واریانس این داده‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از نظر درصد زنده‌مانی در کلیه دماها، LT50، درصد وزن خشک گیاهچه، عرض برگ و میزان کربوهیدرات‌های محلول در شرایط بعد از عادت‌دهی، اختلاف معنی‌داری وجود داشت. صفات درصد زنده‌مانی در مزرعه، LT50 و عرض برگ از وراثت‌پذیری بالایی برخوردار بودند. وراثت‌پذیری میزان کربوهیدرات‌های محلول در شرایط بعد از عادت‌دهی و درصد وزن خشک گیاهچه در حد متوسط بود. برای درصد زنده‌مانی در دمای 8- درجه سانتی‌گراد، بیشترین و درصد زنده‌مانی در دمای 17- درجه سانتی‌گراد، کمترین میزان وراثت-پذیری مشاهده شد. بیشترین مربع ضریب تغییرات ژنتیکی درصد زنده‌مانی مربوط به دمای 15- درجه سانتی‌گراد بود و برای سایر صفات، مربع ضریب تغییرات ژنتیکی پایین بود. به طور کلی نتایج حاصل از ارزیابی ژنوتیپ‌های مورد آزمایش نشان داد که ژنوتیپ 38 (آتنیس) حساس به سرمای زمستانی بوده و تعداد قابل توجهی از ژنوتیپ‌ها برخوردار از ویژگی‌های مطلوب از نظر تحمل به سرما بودندکه از میان آن‌ها ژنوتیپ‌های 36 (شولیر) و 15(EC83-12) با توجه به مقادیر درصد بقای زمستانی در مزرعه و LT50 به عنوان ژنوتیپ‌های متحمل‌تر شناسایی شدند. |
|
| واژه‌های کلیدی: تنش سرما، درصد زنده‌مانی در مزرعه، عادت‌دهی به سرما، کربوهیدرات‌های محلول و LT50 |
|
|
متن کامل [PDF 270 kb]
(1155 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1393/11/28 | پذیرش: 1393/11/28 | انتشار: 1393/11/28
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
