به منظور شناسایی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته با ژن (های) کنترل کننده صفات تعداد روز تا تشکیل سنبله، روز تا گردهافشانی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک در شرایط تنش خشکی و عدم تنش، جمعیتی شامل 151 خانواده F3 و F4 حاصل از تلاقی ژنوتیپهای Oste-Gata (والد متحمل) و Massara-1 (والد حساس) به خشکی، طی دو سال زراعی (83- 1382) و در دو شرایط محیطی تنش خشکی و عدم تنش (مجموعاً چهار شرایط محیطی) ارزیابی شدند. از میان 200 نشانگر ریزماهواره برای ارزیابی والدین، 30 نشانگر حالت چند شکلی داشتند که در کروموزومهای مختلف گندم دوروم به استثنای 2A، 4A و 6B توزیع شده بودند. بر اساس روش تجزیه تک نشانگری، دو نشانگر Xgwm148-2B و Xwmc405-7A بیشترین ارتباط را با صفت روز تا تشکیل سنبله در هر دو شرایط تنش خشکی و عدم تنش نشان دادند، بطوریکه نشانگر Xwmc405 در حدود 19 درصد از واریانس فنوتیپی این صفت را در شرایط تنش توجیه کرد. این نشانگر همچنین بیشترین درصد تغییرات صفت روز تا گردهافشانی را در هر دو شرایط محیطی تبیین کرد. در مورد صفت روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، نشانگر Xcfa2114-6A توانست درصد بالایی از واریانس فنوتیپی این صفت را در هر دو شرایط تنش خشکی و عدم تنش توجیه نماید. وجود نشانگرهای پیوسته مشترک برای صفات مختلف مورد مطالعه در این تحقیق با میزان همبستگی بین آنها همخوانی داشت. بر اساس روش مکان یابی فاصلهای مرکب، به ترتیب 3، 2 و 2 QTL کوچک اثر برای صفات روز تا تشکیل سنبله، روز تا گردهافشانی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک شناسایی شدند که QTLهای صفات روز تا سنبلهدهی و روز تا گرده افشانی به ترتیب روی کروموزومهای 2B و 3B، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک روی کروموزومهای 3B و 5A قرار داشتند. QTLهای مذکور در مجموع حدود 10 درصد از واریانس فنوتیپی صفات فنولوژیک را توجیه کردند.
Mapping of loci controlling phenological traits in durum wheat under drought stress and non-stress conditions using microsatellite markers. علوم زراعی 2012; 13 (4) :712-729 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-110-fa.html
گل آبادی مریم، ارزانی احمد، میرمحمدی میبدی سیدعلی محمد. مکانیابی ژنهای کنترلکننده صفات فنولوژیک گندم دوروم در شرایط تنش خشکی و بدون تنش با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره. نشریه علوم زراعی ایران. 1390; 13 (4) :712-729