مطالعه ژنتیکی خصوصیت ریشه گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط تنش خشکی
|
جعفر احمدی ، عباسعلی زالی ، بهمن یزدی صمدی ، علیرضا طالعی ، محمد رضا قنادها ، صدیقه فابریکی اورنگ  |
|
|
چکیده: (4236 مشاهده) |
برای مطالعه اثر ترکیبپذیری عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) و نحوه عمل ژنها از لحاظ صفات وزن خشک ریشه و نسبت ریشه به ساقه در شرایط تنش خشکی در 6 لاین و دو رقم گندم نان یک طرح تلاقی دایآلل 8*8 یک طرفه در سال 1381 در گلخانه انجام گرفت. مواد گیاهی (والدین و هیبریدهای F1) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس ساده و دایآلل نشان داد که برای هر دو صفت وزن خشک ریشه و نسبت وزن ریشه به ساقه در هر دو شرایط معمولی و تنش رطوبتی بین ژنوتیپها اختلاف معنیدار آماری وجود دارد و با توجه به نسبت واریانس GCA به SCA ، نقش بیشتر اثر افزایشی ژنها در کنترل صفت وزن خشک ریشه مشاهده شد. برای صفت وزن خشک ریشه در هر دو شرایط معمولی و تنش رطوبتی دو والد 2-7007 و شاهپسند دارای بالاترین اثر ترکیبپذیری عمومی بوده و به عنوان بهترین ترکیبشوندههای عمومی شناسائی شدند. ازنظر صفت نسبت وزن خشک ریشه به ساقه در هر دو شرایط والد 6/5806 دارای بالاترین اثر ترکیبپذیری عمومی بود و به عنوان بهترین ترکیبشونده عمومی از نظر این صفت شناسایی شد. در شرایط رطوبت معمول اثر ژنی فوق غالبیت در تظاهر هر دو صفت و در شرایط تنش رطوبتی اثر ژنی غالبیت نسبی برای وزن خشک ریشه و غالبیت کامل برای نسبت ریشه به ساقه ملاحظه شد. همچنین در شرایط تنش خشکی برای دو صفت وزن خشگ ریشه و نسبت ریشه به ساقه لاین 2/5593 دارای حداکثر تعداد ژنهای غالب و لاین 4-524 دارای حداکثر ژنهای مغلوب در کنترل ژنتیکی این صفت بودند. |
|
واژههای کلیدی: ریشه گندم، ترکیبپذیری، عمل ژن، تحمل، تنش خشکی |
|
متن کامل [PDF 181 kb]
(2665 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1393/12/10 | پذیرش: 1393/12/10 | انتشار: 1393/12/10
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|