بهمنظور ارزیابی اثر تیمارهای دور آبیاری و محلولپاشی برگی نانوذرات سیلیکا و سیلیکات سدیم بر عملکرد و ویژگیهای کیفی نیشکر رقم CP69-1062، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفیبا سه تکرار در سال ۱۴۰۳در مزرعه پلنت کشت و صنعت امام خمینی (ره) در شهرستان شوشتر استان خوزستان اجرا شد. سه دور آبیاری (۷، ۱۰ و ۱۳ روز) بهعنوان کرتهای اصلی و پنج سطح محلولپاشی برگی (عدم محلولپاشی؛ شاهد، 150 و 300 میلیگرم در لیتر نانوذرات سیلیکا و 300 و 600 میلیگرم در لیتر سیلیکات سدیم) بهعنوان کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دور آبیاری عملکرد نی، طول ساقه، تعداد ساقههای قابل آسیاب، طول میانگره میانی، بهرهوری آب و ویژگیهای کیفی عصاره شامل محتوای ساکارز شربت (پل)، مواد جامد محلول در شربت (بریکس)، خلوص شربت، میزان قند قابل استحصال و عملکرد قند به طور معنیداری کاهش یافتند. محلولپاشی نانوذرات سیلیکا، بهویژه غلظت 300 میلیگرم در لیتر، باعث کاهش معنیدار آثار منفی کمآبیاری شده و عملکرد نی، عملکرد قند و بهرهوری آب از طریق بهبود صفات تعداد ساقه، طول ساقه و طول میانگرهها به طور قابلتوجهی افزایش یافتند. بیشترین بهرهوری آب در تیمار 300 میلیگرم در لیتر نانوذرات سیلیکا و 600 میلیگرم در لیتر سیلیکات سدیم در تیمار دور آبیاری 10 روز (8/3 کیلوگرم بر متر مکعب) به دست آمد. با افزایش دور آبیاری، اثر مثبت محلولپاشی، بهویژه نانوذرات سیلیکا، حفظ شد، اما عملکرد نی کاهش یافت. بیشترین عملکرد نی (۱۴۱ تن در هکتار) در تیمار محلولپاشی نانوذرات سیلیکا با غلظت ۳۰۰ میلیگرم در لیتر در دور آبیاری هفت روز و کمترین مقدار آن در تیمار عدم محلولپاشی در دور آبیاری ۱۳ روز (70 تن در هکتار) مشاهده شد. نتایج این آزمایش نشان داد که محلولپاشی نانوذرات سیلیکا و سیلیکات سدیم میتوانند بهعنوان یک راهبرد موثر در شرایط کمآبیاری در زراعت نیشکر در نظر گرفته شوند. برای تأیید پایداری اثر محلولپاشی نانوذرات سیلیکا و سیلیکات سدیم و بهینهسازی مصرف آنها در مقیاس بزرگ در زراعت نیشکر، اجرای آزمایشهای بلندمدت مزرعهای با تمرکز بر عملکرد نی، عملکرد شکر و کارایی مصرف آب توصیه میشود.
Hamdi Shengri A, Rahnama A, Monsefi A, Roshanfekr H A, Noroozi H. Effect of foliar application of silicon on yield and quality of sugarcane (Saccharum officinarum L.) under deficit irrigation conditions. Iranian Journal of Crop Sciences. 2025; 27 (1) :23-39 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1412-fa.html
حمدی شنگری علی، راهنما افراسیاب، منصفی علی، روشنفکر حبیب اله، نوروزی حسین. اثر محلولپاشی برگی سیلیکون بر عملکرد و کیفیت نیشکر (.Saccharum officinarum L) در شرایط کمآبیاری. نشریه علوم زراعی ایران. 1404; 27 (1) :23-39