:: دوره 19، شماره 1 - ( بهار 1396 ) ::
جلد 19 شماره 1 صفحات 39-26 برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط برای عملکرد دانه ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) با استفاده از روش AMMI
محمد حسن کوشکی، مهناز قائدرحمتی، فرود صالحی، حمید رضا دری، سیده سودابه شبیری، محمد باقر خورشیدی بنام
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده:   (3146 مشاهده)
به منظور بررسی اثر ژنوتیپ، محیط و اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه در لوبیا قرمز، 10 ژنوتیپ لوبیا در
یک آزمایش طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در پنج مکان (بروجرد، زنجان، شهرکرد، تبریز و خمین) طی دو سال
(1391 و 1392) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب، معنی‌دار بودن اثرات ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ
 × محیط برای عملکرد دانه را نشان داد. متوسط عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها از 8/1615 (شهرکرد در سال اول) تا 8/4069 کیلوگرم درهکتار (بروجرد در سال دوم) متفاوت بود. بر اساس نتایج تجزیه واریانس
AMMI، محیط منبع اصلی تغییرات بود که 61 درصد از مجموع مربعات کل را به خود اختصاص داد. نتایج تجزیه واریانس AMMI نیز نشان داد که اثر هشت مؤلفه بر عملکرد دانه معنی‌دار بود و اثرات باقی مانده (نویز) صفر در نظر گرفته شد. سه مؤلفه اصلی اول مدل AMMI 8/79 درصد از کل واریانس عملکرد را توجیه کردند. بر اساس مقادیر سه مؤلفه اصلی اول، ارزش پایداری AMMI (ASV)، پارامتر D و شاخص پایداری ژنوتیپ (GSI)، ژنوتیپ 5 (KS31290) به‌عنوان پایدارترین ژنوتیپ با عملکرد متوسط شناخته شد. ژنوتیپ 4 (KS31285) با بیشترین میزان ASV، پارامترD و بیشترین فاصله از مرکز نمودار بای‌پلات، ژنوتیپی ناپایدار شناخته شد. این ژنوتیپ عملکرد نسبتاً بالایی (2900 کیلوگرم در هکتار) داشت. بر اساس نتایج این آزمایش لاین اصلاحی KS31290 به‌عنوان ژنوتیپ قابل توصیه جهت معرفی برای مناطق اجرای آزمایش و اقلیم‌های مشابه شناخته شد.
واژه‌های کلیدی: اثر متقابل ژنوتیپ در محیط، پارامتر D، شاخص پایداری ژنوتیپ (GSI) و لوبیا قرمز.
متن کامل [PDF 652 kb]   (1113 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1396/5/29 | پذیرش: 1396/5/29 | انتشار: 1396/5/29


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 19، شماره 1 - ( بهار 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها