ارزیابی تیپ رشد و سازگاری به خشکی در اکوتیپهای جو وحشی (Hordeum spontaneum L.)
|
شکیبا شاهمرادی، جواد مظفری |
استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. |
|
چکیده: (2863 مشاهده) |
این تحقیق با هدف بررسی تنوع و توزیع جغرافیایی تیپ رشدی در اکوتیپهای جو وحشی (Hordeum spontaneum)، ارتباط آن با اقلیم زیستگاه و سازگاری با خشکی و بهرهبرداری از آن در تحقیقات به نژادی جو انجام شد. 18 اکوتیپ جو وحشی از بانک ژن گیاهی ملی ایران، در آزمایشات گلخانهای و مزرعهای در سال زراعی 91-1390 مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش گلخانهای با هدف بررسی سازگاری نسبت به تنش خشکی و آزمایش مزرعهای به منظور تعیین تیپ رشد و هر دو آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شدند. در آزمایش گلخانهای، آبیاری گلدانها تا آغاز مرحله خروج سنبله به صورت متداول انجام و پس از آن، دو تیمار آبی شامل؛ آبیاری متداول (100-95 درصد ظرفیت زراعی) و تنش خشکی (30-25 درصد ظرفیت زراعی) اعمال شد. کشت مزرعهای در دو آزمایش شامل کشت بذرهای بهارهسازی شده و بذرهای بهاره سازی نشده، انجام شد. بررسی تیپ رشدی اکوتیپهای جو نشان داد که اکوتیپهای بومی اقلیم بیابانی و بیابانی سرد، دارای تیپ رشدی III و اکوتیپهای اقلیم مدیترانهای و استپی سرد به ترتیب دارای تیپ رشدی IV و V بودند. ضرایب همبستگی صفات، ارتباط معنیدار تحمل تنش و تیپ رشدی را نشان داد و اکوتیپهای دارای نیاز سرمایی کمتر، سازگاری بیشتری نسبت به خشکی داشتند. نتایج کلی نشان داد که اکوتیپهای جو وحشی بومی اقلیمهای بیابانی و بیابانی سرد با داشتن نیاز بهارهسازی پایینتر و زودرسی بیشتر، تحمل بالاتری نسبت به تنش خشکی داشتند و میتوان این منابع ژنتیکی ارزشمند را به منظور بهرهبرداری مستقیم (انتقال ژن) و یا به عنوان والدین در برنامههای اصلاحی برای صفات سازگاری نسبت به تنش خشکی مورد استفاده قرار داد. |
|
واژههای کلیدی: اقلیم، اکوتیپ، تیپ رشد، تنش خشکی و جو. |
|
متن کامل [PDF 802 kb]
(1110 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1396/5/29 | پذیرش: 1396/5/29 | انتشار: 1396/5/29
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|