بهمنظور ارزیابی اثر زمان نشاکاری بر انتقال مجدد و عملکرد دانه ارقام برنج، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 1392 و 1393 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان انجام گرفت. کرتهای اصلی شامل شش رقم برنج (هاشمی، سنگجو، علیکاظمی، درفک، خزر و گوهر) و کرتهای فرعی شامل سه زمان نشاکاری (15 اردیبهشت، 30 اردیبهشت و 15 خرداد) بودند. نتایج نشان داد که با تاخیر در زمان نشاکاری، میزان انتقال مجدد ماده خشک از اندام هوایی به دانهها بطور معنیداری افزایش یافت. رقم گوهر با 1/139 گرم در مترمربع بیشترین میزان انتقال مجدد ماده خشک از اندام هوایی را به خود اختصاص داد و ارقام هاشمی، سنگجو و علیکاظمی از کمترین میزان انتقال مجدد ماده خشک برخوردار بودند. نتایج حاکی از آن بود که عملکرد دانه از ارتباط مثبت و معنیداری با دما و تابش تجمعی برخوردار بود و بیشترین دمای تجمعی دریافتی (3/1422 و 8/345 درجه سانتیگراد) بهترتیب درکل دوره رشد و دوره پر شدن دانه، در زمان نشاکاری اول ثبت شد. نتایج این تحقیق نشان داد که کسر فتوترمال بعنوان یک شاخص ترکیبی از دما و تابش، بطور مناسبی میتواند در توجیه تغییرات عملکرد دانه ارقام برنج استفاده شود و انتخاب زمان نشاکاری مناسب بهمنظور قرارگرفتن ارقام برنج در شرایط دما و تابش مناسب میتواند به دریافت کسر فتوترمال تجمعی بیشتر (تا 4/137 مگاژول بر مترمربع در درجه سانتیگراد) و عملکرد دانه بالاتر (تا 8/3916 کیلوگرم در هکتار) منجر شود. در این پژوهش، زمان نشاکاری 15 اردیبهشت به علت فراهم شدن شرایط دمایی و تابش مناسب در دوره رویشی و زایشی ارقام برنج و تاثیر مطلوب آن بر عملکرد و اجزای عملکرد برتر از سایر زمانهای نشاکاری بود.
Vahdati-Rad A, Esfahani M, Mohsenabadi G, Sabouri A, Aalami A. Effect of transplanting time on dry matter remobilization, soluble carbohydrates and grain yield in rice (Oryza sativa L.) cultivars. Iranian Journal of Crop Sciences. 2015; 17 (3) :205-222 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-552-fa.html
وحدتی راد امیر، اصفهانی مسعود، محسن آبادی غلامرضا، صبوری عاطفه، اعلمی علی. اثر زمان نشاکاری بر انتقال مجدد ماده خشک، کربوهیدراتهای محلول و عملکرد دانه ارقام برنج (Oryza sativa L.). نشریه علوم زراعی ایران. 1394; 17 (3) :205-222