بهمنظور شناسائی ژنوتیپهای پرمحصول و پایدار گندم دوروم برای مناطق گرم و خشک کشور آزمایشی با 18 ژنوتیپ برتر انتخابی به همراه دو شاهد (گندم دوروم رقم بهرنگ و گندم نان رقم چمران) در چهار منطقه خرم آباد، داراب، دزفول و اهواز در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سـال زراعی (90-89 و91–90)کشت و مورد ارزیابی قــرار گرفتند. برای عملکرد دانه دادههای حاصل از هر یک از آزمایشها به طور جداگانه مورد تجزیه واریانس ساده و سپس تجزیه واریانس مرکب قرارگرفت. با توجه به معنیدار شدن اثرمتقابل ژنوتیپ×سال، ژنوتیپ×مکان و ژنوتیپ×سال×مکان در تجزیه واریانس مرکب و به منظور بررسی دقیقتر اثر متقابل و بررسی وضعیت ژنوتیپها از لحاظ پایداری عملکرد، تجزیه AMMI انجام شد. رسم بایپلات نشان داد که ژنوتیپهای DW-89-3، DW-89-4، DW-89-6، DW-89-8، DW-89-9، DW-89-10، DW-89-11، DW-89-13 و DW-89-15 کمترین فاصله را از مرکز بایپلات داشتند و با کمترین اثر متقابل با محیط، به عنوان ژنوتیپهایی با پایداری عملکرد بالا شناخته شدند. ژنوتیپهای DW-89-8 و DW-89-11 علاوه بر پایداری عملکرد، میانگین عملکرد بالاتری را نیز نشان دادند. از نظر صفات کیفی نیز نتایج بررسیها نشان داد که ژنوتیپهای DW-89-8 و DW-89-11 از نظر شاخصهای کیفیت بهویژه میزان پروتئین و درجه استخراج سمولینا نیز در حد شاهد دوروم و یا بالاتر از آن بودند.
Aghaee-Sarbarzeh M, Bahari M, Farzadi H, Andarzian B, Dastfal M, Najafi Mirak T. Evaluation of grain yield and its stability in durum wheat genotypes in warm and dry areas of Iran. Iranian Journal of Crop Sciences. 2014; 16 (1) :1-11 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-41-fa.html
آقائی سربرزه مصطفی، بهاری محمد، فرزادی حسین، اندرزیان بهرام، دستفال منوچهر، نجفی میرک توحید. ارزیابی عملکرد دانه و پایداری آن در ژنوتیپهای گندم دوروم در مناطق گرم و خشک کشور. نشریه علوم زراعی ایران. 1393; 16 (1) :1-11