|
بررسی رابطه منبع و مخزن ژنوتیپ‌های گندم تحت شرایط مطلوب و تنش گرمای آخر فصل در خوزستان
|
| محمد رادمهر، غلامعباس لطفعلی آینه، احمد نادری |
|
|
|
چکیده: (3873 مشاهده) |
| به منظور تعیین منشاء محدودیت عملکرد دانه در شرایط محیطی متفاوت و نیز محدودیت ناشی از گرمای دوره آخر رشد و نمـو گندم این تحقیق با شرکت 20 ژنوتیپ گندم نان و دوروم و در دو آزمـایش جـداگانه هریک در قالب طرح بلوک‌های
کامل تصادفی در سه تـکرار در دو سال زراعی 79-1378 و 80-1379 اجراء گردید. آزمایش اول در اوائل آذرماه به عنوان
شــرایط مساعــد ((Favourable conditions و آزمایش دوم در اوائــل بهمــن مـــاه به عنــوان شــرایط نـامـساعد مـحیطی،
(Unfavourable conditions) کشت گردیــد. پنــج تـا هفــت روز پــس از گرده‌افشانی، تیمار حذف برگ پرچم بـرای مطالعه محدودیت مخزن و تـیـمار حـذف سنبلچه‌های یک طرف سنبله بـرای مـطالعه مـحـدودیـت مـنـبـع اعـمال گردید. پس از بـرداشـت، درصد مـحدودیت‌های منبع و مخزن بر اساس متوسط وزن دانه‌های باقی مانده سنبله‌های تیمار و سنبله‌های شاهد
(بدون حذف برگ پرچم و سنبلچه‌های یک طرف سنبله) و میزان تشدید محدودیت منبع محاسبه گردید. نتایج نشان داد که کلیه ژنوتیپ‌ها فاقد محدودیت مخزن بودند و سهم برگ پرچم در اندوخته دانه به طور متوسط 12 درصد بود. اغلب ژنوتیپ‌های مورد مطالعه محدودیت منبع داشتند. این محدودیت در شرایط مساعد بین 8/34 –0 درصد (متوسط 6/12%) و در شرایط نامساعد بین
2/41-7/5 درصد (متوسط 2/17%) متغییر بود. بنابراین در اثر مواجه شدن با گرمای آخر فصل محدودیت منبع به طور متوسط حدود 6% تشدید گردیده است . هم‌چنین نتایج نشان دادند، ژنوتیپ‌هایی که اندازه دانه بـزرگ‌تری داشتند، محدودیت منبع آن‌ها نیز بیشتر بود. وزن دانه نقش اساسی در تعیین عملکرد نهایی نداشت و کمبود عملکرد دانه را باید در دو مؤلفه دیگر عـملکرد یعنی تعداد سنبله در مترمربع و تعداد دانـه در سنبله ( تعداد دانه در مترمربع)، جستجو نمود. |
|
| واژه‌های کلیدی: تنش گرما، آخر فصل، محدودیت، منبع، مخزن، شرایط مساعد، شرایط نامساعد. |
|
|
متن کامل [PDF 194 kb]
(2152 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1393/12/10 | پذیرش: 1393/12/10 | انتشار: 1393/12/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
