گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
چکیده: (4366 مشاهده)
زنگ قهوهای از بیماریهای مهم گندم است که باعث کاهش عملکرد آن میشود. تولید ارقام مقاوم یکی از راهکارهای اصلی کنترل بیماری زنگ گندم است. لازمه این عمل، شناخت ژنتیک مقاومت و ژنهای مقاومت به بیماری است. در این مطالعه با استفاده از سه جفت آغازگر اختصاصی طراحی شده براساس دادههای موجود در مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی (NCBI)، قطعاتی بطول 351-340 جفت باز از ژن Lr35 تکثیر شد. قطعات پس از همسانهسازی، توالییابی شدند. بلاست توالی قطعات تکثیری از ژن Lr35 در ژنوتیپهای مورد مطالعه، شباهت 95 درصد با توالی ژن Lr35 گندم نان از NCBI نشان داد. علاوه بر این، توالیهای حاصل دارای شباهت 93 درصد با ژن Lr21 از کلون کاسمیدی 1–7–69 Aegilops tauschii، 87 درصد با ژن گلوتنین A با وزن مولکولی بالا از Triticum turgidum، 84 درصد با ژن پلاستیدیاستیل کوآنزیم آ کربوکسیلاز (Acc–1) ازT. turgidum و ژنهای مقاومت به سفیدک پودری و تحمل به سرمای گندم نان بود. توالیهای تکثیری با استفاده از سه جفت آغازگر، دارای یک چارچوب قرائت آزاد، بهترتیب بهطول 162، 156 و 160 جفتباز بوده و پروتئینهایی بطول 54، 52 و 54 اسیدآمینه رمز کردند. بررسی ساختار توالی-ها نشان دهنده وجود ناحیه غنی از لوسین، از نواحی حفاظت شده در ژنهای مقاومت به بیماریها در گیاهان بود. تجزیه خوشهای براساس توالی قطعات تکثیری از ژن Lr35 با استفاده از جفت آغازگر دوم ژنوتیپها را براساس پاسخ به زنگ آنها گروه بندی کرد. نسبت جایگزینی های نامشابه به مشابه نشان دهنده نقش احتمالی گزینش مثبت و یا گرینش ایجاد کننده تنوع در تغییرات نوکلئوتیدی این ژن بود. با توجه به وجود تفاوتهای نوکلئوتیدی بین ژنوتیپهای مقاوم، نیمه مقاوم و حساس، میتوان از آن ها برای طراحی آغازگرهای اختصاصی مبتنی بر SNPها جهت شناسایی ارقام حساس و مقاومت به زنگ قهوهای در گندم استفاده کرد.