به منظور ارزیابی پایداری عملکرد ارقام و لاین های گندم و انتخاب ارقام پر محصول، پایدار و مناسب اقلیم سرد کشور، 15 رقم و لاین امید بخش گندم به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و سه تاریخ کشت (20 مهر،10آبان و 30 آبان) درهشت منطقه طی سه سال 87-1384 مورد مقایسه قرار گرفتند. عملکرد ارقام و لاینهای مورد آزمایش پس از جمع آوری نتایج سه ساله از ایستگاههای مختلف به منظور تعیین مناسبترین تاریخ کاشت مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که تاریخ کاشت اول (20 مهر) برای تمام ایستگاهها مناسب بود. داده های سه ساله مربوط به تاریخ کاشت اول در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد تجزیه واریانس مرکب قرار گرفتند. با توجه به معنیدار شدن اثر متقابل ژنوتیپ سال مکان، جهت بررسی دقیقتر اثر متقابل و تعیین ارقام با عملکرد دانه پایدار، تجزیه پایداری با روشهای مختلف انجام گرفت. نتایج حاصل از روشهای ارزیابی شده تا اندازهای مشابه بودند و در بیشتر روشها رقم گاسکوژن و لاین C-81-14 به ترتیب با میانگین عملکرد دانه 7841 و 8250 کیلوگرم در هکتار دارای عملکرد دانه پایدارتری بودند. بعد از آنها لاین C-82-12، و رقم سایسون با میانگین عملکرد دانه 8819 و 8295 کیلوگرم در هکتار، از نظر پایداری در رتبههای بعدی قرار گرفتند. لاینهای M-81-13 و M-79-7 (بهار) و رقم پیشتاز در این پژوهش از پایداری عملکرد نسبتا" کمتری در مناطق سرد برخوردار بودند.
Najafi Mirak T. Study of grain yield stability of bread wheat genotypes in cold agro-climatic zone of Iran. Iranian Journal of Crop Sciences. 2011; 13 (2) :380-394 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-134-fa.html
نجفی میرک توحید. ارزیابی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپهای گندم نان در اقلیم سرد ایران. نشریه علوم زراعی ایران. 1390; 13 (2) :380-394