|
اثر کشت متراکم بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد هیبریدهای امیدبخش و لاین‌های والدینی ذرت
(.Zea mays L)
|
علی ماهرخ   ، محمد رضا شیری ، فرید گل زردی |
| مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران |
|
|
چکیده: (410 مشاهده) |
تنش‌های محیطی و مدیریت نامناسب زراعی از عوامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان زراعی از جمله ذرت محسوب می‌شوند. بر این اساس ارزیابی هیبریدهای امیدبخش ذرت و لاین‌های والدینی آن‌ها در شرایط کشت متراکم برای شناسایی ارقام انعطاف‌پذیر نسبت به شرایط نامساعد محیطی ضروری به نظر می‌رسد. به‌همین منظور، چهار آزمایش مجزا طی سال‌های 1399 و 1400 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر اجرا شد و 21 لاین زودرس (آزمایش اول)، 26 لاین دیررس (آزمایش دوم)، 24 هیبرید زودرس (آزمایش سوم) و 26 هیبرید دیررس (آزمایش چهارم) مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای ایجاد شرایط تنش و تشدید رقابت درون گونه‌ای، لاین‌ها و هیبریدهای دیررس و زودرس به‌ترتیب با تراکم 140 و 160 هزار بوته در هکتار کشت شدند. نتایج نشان داد که در بین لاین‌های زودرس، لاین 12 بیشترین عملکرد دانه (8262 کیلوگرم در هکتار) را داشت. در آزمایش دوم نیز لاین 12 بیشترین عملکرد دانه را داشت. در بین هیبریدهای زودرس، هیبرید 1 بیشترین عملکرد دانه (9594 کیلوگرم در هکتار) را تولید کرد. در آزمایش چهارم نیز بیشترین عملکرد دانه (8313 کیلوگرم در هکتار) مربوط به هیبرید 10 بود. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که مناسب‌ترین ژنوتیپ‌ها برای کشت در شرایط تراکم بالا شامل لاین زودرس KE781010/521، لاین دیررس K47/2-2-1-2-2-1-1-1، هیبرید زودرس K1263/17×MO17 و هیبرید دیررس K47/2-2-1-3-3-1-1-1×K166B هستند. بر اساس نتایج هر چهار آزمایش که نشان داد عملکرد دانه بیشترین همبستگی مثبت را با تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد دانه در بوته و تعداد بلال در بوته داشت، می‌توان اظهار کرد که ژنوتیپ‌های ذرت سازگار به کشت متراکم، توانایی تولید دانه و بلال بیشتری در شرایط کشت متراکم را داشته و تحمل بیشتری به تنش‌های محیطی دارند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: تجزیه همبستگی، تراکم بوته، ذرت، رقابت و عملکرد دانه |
|
|
متن کامل [PDF 884 kb]
(183 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1402/2/31 | پذیرش: 1402/8/5 | انتشار: 1402/6/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
