مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران
چکیده: (211 مشاهده)
این تحقیق بهمنظور بررسی واکنشهای فیزیولوژیکی و بیوشیمایی ژنوتیپهای نخود به تنش سرما و شناسایی ژنوتیپهای متحمل در شرایط مزرعه و کنترل شده اجرا شد. در این تحقیق، 10 ژنوتیپ نخود زراعی (L.Cicer arietinum)، هشت ژنوتیپ نخود وحشی (Cicer reticulatum) و دو شاهد حساس (لاین ILC533) و متحمل به سرما (رقم سارال) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال زراعی (99-1398 و 1400-1399) بهصورت دیم در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سارال کردستان مورد ارزیابی قرار گرفته و صفات مورفولوژیک و فنولوژیک آنها یادداشتبرداری شدند. ژنوتیپهای نخود مورد ارزیابی در شرایط کنترل شده در اطاقک رشد در شرایط کاهش تدریجی دما نیز کشت شده و صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک آنها ثبت شدند. نتایج نشان داد که ژنوتیپهای نخود مورد ارزیابی از لحاظ میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز، نشت الکترولیتها و محتوای کلروفیل b، تفاوت معنیداری با یکدیگر داشتند. بر اساس نتایج تجزیه مسیر، وزن 100 دانه و پس از آن پایداری غشاء و میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز، بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که ژنوتیپهای پرمحصول FLIP 11-86C (889/6کیلوگرم در هکتار) و FLIP 11-03C (795/7کیلوگرم در هکتار) که در آزمایش مزرعهای برتر بودند، در شرایط کنترل شدهنیز دارای نمره تحمل به سرما برابر با 3 و شاخص نشت الکترولیتها متوسط بوده و به عنوان ژنوتیپهای برتر از نظر تحمل به سرما شناخته شدند.
Khalili M, Kanouni H, Bahmani K. Physiological and biochemical responses of wild and cultivated chickpea (Cicer spp.) germplasm to cold stress. علوم زراعی 2023; 25 (1) :71-87 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1293-fa.html
خلیلی معروف، کانونی همایون، بهمنی کامبیز. واکنشهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژرمپلاسم وحشی و زراعی نخود (.Cicer spp) به تنش سرما. نشریه علوم زراعی ایران. 1402; 25 (1) :71-87