دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده: (520 مشاهده)
چکیده
رشد و نمو گیاهان زراعی تحت تأثیر تابش خورشیدی قرار داشته و تولید ماده خشک اغلب با میزان تابش دریافت شده توسط گیاه و کارایی استفاده از تابش همبستگی مثبت دارد. به منظور ارزیابی کارایی استفاده از تابش در ارقام برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال‌‌های 1398 و 1399 در مزارع پایلوت شهرستان قلعه تل استان خوزستان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام برنج (چمپا، عنبوری و دانیال) (عامل اصلی)، آرایش کاشت در سه سطح (15×15، 20×15، 30×15 سانتی‌متر) (عامل فرعی) و سن گیاهچه (30، 40 و 50 روزه) (عامل فرعی فرعی) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تیمارهای آزمایشی در سطح احتمال پنج درصد اثر معنی‌داری بر صفات گیاهی ارقام برنج داشتند. نتایج برهمکنش تیمارها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (9466 کیلوگرم در هکتار) مربوط به گیاهچه‌های 30 روزه رقم دانیال در آرایش کاشت 15×15 سانتی‌متر بود. حداکثر شاخص سطح برگ (8/5) در گیاهچه‌های 30 روزه رقم چمپا و بیشترین سرعت رشد گیاه در تیمار 15×15 سانتی‌متر در رقم دانیال (33/3گرم در مترمربع در روز) بدست آمد. حداکثر و حداقل کارایی مصرف تابش در گیاهچه‌های 30 و 50 روزه (به‌ترتیب 1/95 و 1/22 گرم بر مگاژول) بدست آمد. افزایش سن گیاهچه از 30 به 50 روزه‌گی باعث افزایش ضریب استهلاک نوری از 0/06به 0/10شد. نتایج این آزمایش نشان داد که گیاهچه‌های 30 روزه ارقام برنج مورد مطالعه در آرایش کاشت 15×15 سانتی‌متر، با توجه به پایین بودن ضریب استهلاک نوری و افزایش کارایی مصرف تابش و عملکرد دانه بالاتر، جهت بهبود عملکرد برنج در منطقه محل اجرای آزمایش مناسب‌تر هستند.
Banari M, Hassibi P, Guilani A A. Effect of planting arrangement and seedling age on grain yield and radiation use efficiency of local and improved rice (Oryza sativa L.) cultivars in Khouzestan province, Iran. علوم زراعی 2023; 25 (1) :41-54 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1290-fa.html
بناری مدینه، حسیبی پیمان، گیلانی عبدالعلی. اثر آرایش کاشت و سن گیاهچه بر عملکرد دانه و کارایی مصرف تابش ارقام محلی و اصلاح شده برنج (.Oryza sativa L) در خوزستان. نشریه علوم زراعی ایران. 1402; 25 (1) :41-54
