مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بجنورد، ایران
چکیده: (1021 مشاهده)
به منظور ارزیابی عملکرد دانه ژنوتیپهای جو دیم در زمانهای کاشت و تعیین ارقام مناسب برای جبران کاهش عملکرد ناشی از تاخیر در کاشت، این آزمایش طی دو سال زراعی 1395-1394 و 1396-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد اجرا شد. در این آزمایش دو زمان کاشت پاییزه و انتظاری و نه رقم و سه لاین امیدبخش جو به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. زمانهای کاشت کرتهای اصلی و ژنوتیپهای جو
کرتهای فرعی را تشکیل دادند. ژنوتیپهای جو شامل سهند، آبیدر، انصار، نادر، Yea168، سرارود1، خرم، ایذه، ماهور بودند. نتایج نشان داد که از نظر صفات گیاهی و عملکرد دانه تفاوت معنیداری بین ژنوتیپهای مورد بررسی وجود داشت. در زمان کاشت پاییزه، اغلب ژنوتیپهای مورد ارزیابی مرحله گردهافشانی را در دامنه مطلوب دمایی سپری کرده و با تاخیر در کاشت (کشت انتظاری)، گردهافشانی اغلب ژنوتیپها خارج از این دامنه و با شرایط تنش گرما مصادف شد. ارقام ماهور و خرم به ترتیب با میانگین 2291 و 2119 کیلوگرم در هکتار بیشترین و ارقام آبیدر، انصار و سرارود1 به ترتیب با میانگین 1518، 1619 و 1625 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشتند. بر اساس نتایج بدست آمده ارقام ماهور و خرم برای کشت در منطقه مورد مطالعه و سایر مناطق مشابه مناسب بوده و در شرایط با احتمال یخبندان زمستانه و بروز خسارت سرما، ارقامی نظیر نادر و سهند مناسبتر خواهند بود. برای زمان کاشت دیرهنگام (کشت انتظاری) فقط ارقام بهاره ماهور و خرم به علت سازگاری بهتر به شرایط محیطی و عملکرد دانه بالا مناسبتر شناخته شدند.
khodashenas A. Effect of planting time on grain yield and yield components of rainfed barley (Hordeum vulgare L.) genotypes under climatic conditions of Mashhad, Iran. علوم زراعی 2021; 23 (1) :49-66 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1117-fa.html
خداشناس علیرضا. اثر زمان کاشت بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپهای جو دیم (Hordeum vulgare L.) در شرایط اقلیمی مشهد. نشریه علوم زراعی ایران. 1400; 23 (1) :49-66