Iranian Society of Crops and Plant Breeding Sciences
نشریه علوم زراعی ایران
علوم زراعی
Agriculture
http://agrobreedjournal.ir
1
admin
1562-5540
2717-0527
8
10.52547/abj
14
8888
13
fa
jalali
1386
7
1
gregorian
2007
10
1
9
3
online
1
fulltext
fa
اثر سطوح مختلف تراکم بوته وکود نیتروژن بر عملکرد دانه و اجزای آن و برخی صفات کیفیتی در دو رقم کنجد (Sesamum indicum L.)
Effect of different levels of plant density and nitrogen fertilizer on grain and its yeild components and some quality traits in two sesame (Sesamum indicum L.) cultivars
تخصصي
Special
پژوهشي
Scientific & Research
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تراکم بوته و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه دو رقم کنجد
(Sesamum indicum L.) در سال 1381 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در منطقه کوشکک، آزمایشی با استفاده از طرح کرتهای دو بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی به اجرا درآمد. تیمارها شامل نیتروژن در سه سطح (صفر، 60 و 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بعنوان فاکتور اصلی، تراکم بوته در چهار سطح (6/16، 8/20، 0/33 و 6/41 بوته در متر مربع) بعنوان فاکتور فرعی و رقم شامل ارقام کنجد محلی زرقان و داراب-١٤ در فاکتور فرعی-فرعی بودند. اثر تراکم بوته و کاربرد کود نیتروژن بر تعداد روز های تا رسیدگی دانه، تعداد کپسول در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و درصد روغن و پروتئین دانه معنیدار بود. با افزایش میزان نیتروژن عملکرد دانه ارقام افزایش یافت، ولی واکنش ارقام به سطوح مختلف کود نیتروژن یکسان نبود. اثر متقابل کود نیتروژن× تراکم بوته × رقم بر عملکرد دانه معنیدار بود و بالاترین عملکرد دانه (2164 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 6/41 بوته در متر مربع؛ 60 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار در رقم داراب-14 بدست آمد. عملکرد دانه با شاخص برداشت همبستگی منفی و معنیدار (r= -0.31*) و با وزن هزار دانه و درصد روعن دانه نیز همبستگی مثبت (r= 0.23) داشت. در صد روعن دانه با درصد پروتیین دانه همبستگی منفی و معنیدار (r= -0.86**) داشت. در مجموع، دو رقم کنجد از لحاظ عملکرد دانه تفاوت معنیداری با هم نداشتند. چنین استباط می شود که رقم محلی زرقان دارای قدرت کود پذیری بیشتری بود. البته رقم داراب-١٤ دیررستر از رقم محلی زرقان میباشد و بنابراین در مناطقی که در کشت های تابستانه کنجد احتمال بارشها و سرمای پاییزه زودرس وجود دارد، برای سهولت درامر برداشت می توان رقم محلی زرقان که زودرس تر است کشت گردد و کود نیتروژن نیز به مقدار کمتری مصرف شود.
A field experiment was conducted to evaluate the effect of different levels of plant density and nitrogen fertilizer (N) on grain yield and its components and some quality traits in two sesame (Sesamum indicum L.) cultivars-using split-split plot arrangement in randomized complete block design with three replications at Agricultural Research Station of Kushkak, College of Agriculture, Shiraz University in 2002 cropping season. The treatments included: plant density (16.6, 20.8, 33.0 and 41.6 plants m-2) assigned to main plots, nitrogen fertilizer (N) (0, 60, and 120 kg ha-1) and cultivars (CV) (Local Zarghan and Darab-14) were randomized in sub-plot and sub-sub plots, respectively. Both plant density and N fertilizer had significant effect on days to maturity, capsule number per plant, 1000-grain weight, grain yield, harvest index, oil and protein contents. Grain yield of cultivars increased with increased N rate, but CVs had different response to N levels. There was a significant interaction between N × plant densities × CV on grain yield, and the highest grain yield (2161 kg ha-1) was produced by Darab-14. in 41.6 plants m-2 and 60 kg N ha-1, which was not significantly different from local Zarghan, at this plant density. Grain yield had negative and significant correlation (r= -0.31*) with harvest index and positive correlation (r= 0.23) with 1000-grain weight and oil content. Grain oil content had negative and significant correlation (r= -0.86**) with grain protein content. In summary, two sesame cultivars had no significant yield differences, but it local Zarghan, was more responsive to N application. Of course Darab-14 is harvested later relative to local Zarghan and therefore, it is recommended early maturity local Zarghan be sown where there are early autumn rain and cold with less N fertilizer application.
تعداد کپسول در بوته, وزن هزار دانه, عملکرد دانه, شاخص برداشت, درصد روغن دانه, درصد پروتئین دانه
Capsule number per plant, 1000-grain weight, Grain yield, Harvest index, Oil content, Protein content
237
245
http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-241&slc_lang=fa&sid=1
محمد
بحرانی
1003194753284600942
1003194753284600942
Yes
غلامحسین
بابایی
1003194753284600943
1003194753284600943
No