اثر تنش خشکی و محلول پاشی تنظیمکنندههای رشد بر محتوای رنگیزههای فتوسنتزی و عملکرد دانه کلزا (Brassica napus L.) رقم هایولا 401
|
سید احمد کلانتر احمدی، علی عبادی، جهانفر دانشیان، سیدعطاءاله سیادت، سودابه جهانبخش |
پژوهشگر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران |
|
چکیده: (4235 مشاهده) |
شرایط نامساعد محیطی باعث ایجاد تنش در گیاهان و اختلال در رشد و نمو و بقای آنها میشود. تنظیم کنندههای رشد باعث بهبود تحمل گیاه نسبت به شرایط نامطلوب محیطی میشوند، بنابراین به منظور بررسی اثر تنش خشکی و مصرف مواد تتظیم کننده رشد بر محتوای کلروفیل و عملکرد دانه کلزا رقم هایولا 401، آزمایشی به صورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال زراعی (93-1391) در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد اجرا شد.
عامل اصلی در سه سطح : 1- آبیاری پس از 70 میلیمتر تبخیر از تشتک به عنوان شاهد (آبیاری مطلوب)، 2- قطع آبیاری
در مرحله گلدهی (تنش شدید)، 3- قطع آبیاری در مرحله خورجیندهی (تنش ملایم) و عامل فرعی نیز در 10 سطح:
اسید آسکوربیک با غلظت 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر، اسید سالیسیلیک با غلظت 100، 200 و 300 میکرومول، متانول با غلظت 10، 20 و 30 درصد حجمی و شاهد (محلولپاشی با آب مقطر) بودند. نتایج نشان داد که قطع آبیاری در مرحله گلدهی و خورجیندهی عملکرد دانه را به ترتیب 38 و 15 درصد کاهش داد. اثر متقابل قطع آبیاری و محلول پاشی نشان داد که حداکثر عملکرد دانه (4493 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری مطلوب با محلول پاشی 300 میلیگرم در لیتر اسید آسکوربیک و حداقل عملکرد دانه (1968 کیلوگرم در هکتار) نیز در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و محلولپاشی با آب مقطر (شاهد) بدست آمد. محلولپاشی 300 میلی گرم در لیتر اسید آسکوربیک باعث بهبود عملکرد دانه در تیمار رطوبتی مطلوب و قطع آبیاری در مرحله خورجیندهی گردید. با افزایش شدت تنش خشکی، میزان کلروفیل a برگها کاهش و میزان کلروفیل b افزایش یافت. اثر متانول (30 درصد) بر افزایش تجمع پرولین در تیمارهای تنش ملایم و شدید خشکی بیشتر از اسید آسکوربیک و اسید سالیسیلیک بود. نتایج آزمایش نشان داد که محلولپاشی تنظیم کنندههای رشد از طریق بهبود تجمع پرولین و میزان رنگیزههای فتوسنتزی و اجزای عملکرد، باعث افزایش عملکرد دانه کلزا در شرایط تنش خشکی شدند. در شرایط آبیاری مطلوب و تنش ملایم خشکی کاربرد
اسید آسکوربیک (300 میلی گرم در لیتر) و تحت شرایط تنش شدید خشکی کاربرد متانول (30 درصد) از بیشترین نقش در بهبود عملکرد دانه برخوردار بودند. |
|
واژههای کلیدی: پرولین، خورجین، روغن دانه، کاروتنوئیدها، کلزا و کم آبیاری. |
|
متن کامل [PDF 1159 kb]
(3662 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1395/12/28 | پذیرش: 1395/12/28 | انتشار: 1395/12/28
|
|
|
|