در گیاهان زراعی، توزیع ماده خشک بین برگ و ساقه در طول دوره رویشی از یک الگوی دو قسمتی پیروی میکند، در مقادیر کمتر ماده خشک کل، بخش عمدهای از ماده خشک تولید شده به برگ اختصاص مییابد، ولی در مقادیر بالای ماده خشک کل، بخش کمی از ماده خشک به برگها اختصاص مییابد. هدف از این آزمایش محاسبه ضرایب این الگوی دو قسمتی بهمنظور توصیف تسهیم ماده خشک بین برگها و ساقه سویا در شرایط آبیاری مطلوب و ارزیابی پایداری این ضرایب تحت تأثیر رقم و تراکم بوته بود. برای این منظور دو آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سالهای 1385 و 1391 اجرا شد. در آزمایش اول بذر رقم سحر به مدتهای مختلف فرسوده شده و سپس کشت شدند. در آزمایش دوم دو رقم سویا (سحر و کتول) در چهار تراکم (15، 30، 45 و 60 بوته در مترمربع)کشت شدند. وزن خشک برگ و ساقه هر 10 روز یک بار اندازهگیری شدند. از مرحله سبز شدن تا مرحله شروع پرشدن دانه، الگوی دو قسمتی برای تسهیم ماده خشک بین برگها و ساقهها مشاهده شد. در مقادیر کمتر وزن خشک کل، به ترتیب 59 و 41 درصد از ماده خشک تولید شده به برگها و ساقهها اختصاص یافت، اما در مقادیر بیشتر ماده خشک، بهترتیب 48 و 52 درصد ماده خشک تولید شده به برگها و ساقهها اختصاص یافت. مقدار متوسط 132 گرم در مترمربع ماده خشک در نقطه چرخش بین دو مرحله سبزشدن تا مرحله شروع پرشدن دانه تعیین گردید. در ارقام و تراکمهای مختلف از نظر الگوی دو قسمتی توزیع ماده خشک اختلاف معنی داری وجود نداشت و این الگو توصیف خوبی از تغییرات را نشان داد، بنابراین، تسهیم ماده خشک بین برگها و ساقه تا مرحله توقف تولید برگ در ساقه اصلی از الگوی دو قسمتی پیروی میکند.
Application of a biphasic pattern for describing dry matter partitioning between leaf and stem in soybean (Glycine max L.) cultivars. علوم زراعی 2016; 18 (1) :76-87 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-610-fa.html
نه بندانی علی رضا، سلطانی افشین، زینلی ابراهیم، رئیسی سامیه، نجفی روح ال. استفاده از الگوی دو مرحلهای برای توصیف تسهیم ماده خشک بین برگ و ساقه ارقام سویا (Glycine max L.). نشریه علوم زراعی ایران. 1395; 18 (1) :76-87