|
ارزیابی کارایی مدل APSIM-Wheat در شبیهسازی فنولوژی و عملکرد دانه گندم نان
(.Triticum aestivum L) در دیمزارهای غرب و شمالغرب ایران
|
محمد خیری   ، جعفر کامبوزیا |
| گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران |
|
|
چکیده: (1075 مشاهده) |
مدل‌های شبیهسازی ابزارهای ارزشمندی هستند که عملکرد گیاهان زراعی را در شرایط مختلف آب و هوایی پیش‌بینی کرده و امکان طراحی روش‌هایی برای محدود کردن آثار منفی شرایط نامطلوب محیطی را فراهم می‌کنند. شبیهساز سامانههای تولید کشاورزی (APSIM) یک مدل گیاهی است که عملکرد طیف وسیعی از گیاهان زراعی را در پاسخ به عوامل اقلیمی، خاکی و مدیریتی شبیهسازی می‌کند. در این تحقیق کارایی مدل APSIM-Wheat در شبیهسازی فنولوژی و عملکرد دانه گندم دیم برای اولین بار در کمربند دیم ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است. واسنجی و ارزیابی مدل با استفاده از اطلاعات مربوط به 91 آزمایش از 11 ایستگاه تحقیقاتی واقع در پنج استان غربی و شمالغربی ایران در بازه زمانی 1380 تا 1395 انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین مقادیر مشاهده شده و شبیهسازی شده برای تعداد روز تا گلدهی به ترتیب 215 و 218 و برای تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک به ترتیب 252 و 252 بودند. دقت ارزیابیها با نتایج به دستآمده از شاخصهای آماری تایید شد، به طوری که برای تعداد روز تا گلدهی و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، مقدار جذر خطای میانگین مربعات نرمال شده به‌ترتیب 29/0 و 16/0 درصد، ضریب جرمی خطا 018/0- و 002/0 و ضریب همخوانی 091/0 و 013/0 بودند. میانگین عملکرد دانه مشاهده شده و شبیهسازی شده به‌ترتیب 2245 و 2249 کیلوگرم در هکتار بود. مقادیر بدست آمده برای جذر خطای میانگین مربعات نرمال شده (21/7 درصد)، ضریب جرمی خطا (002/0-) و ضریب همخوانی (037/0) نشان داد که مدل عملکرد کاملاً رضایت بخشی داشته و میتوان از آن در برنامه‌ریزی برای افزایش تولید گندم دیم در ایران استفاده کرد. نتایج کلی این تحقیق نشان داد که میتوان از مدل APSIM-Wheat در تعیین بهترین شیوه‌های مدیریت مزرعه، تجزیه و تحلیل خلاء عملکرد، ارزیابی اثر تغییر اقلیم و راهکارهای سازگاری با تغییرات اقلیم در مزارع گندم دیم غرب و شمالغرب ایران استفاده کرد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: رسیدگی فیزیولوژیک، گلدهی، گندم نان، مدل‌سازی گیاهی و مناطق خشک و نیمه خشک |
|
|
متن کامل [PDF 905 kb]
(981 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/9/17 | پذیرش: 1400/11/6 | انتشار: 1401/6/10
|
|
|
|
|
|
