|
ایجاد گروه‌های هتروتیک برای به‌نژادی گیاهان زراعی دورگ با تاکید بر گیاهان علوفه‌ای
|
آقافخر میرلوحی   ، مژگان ابطحی ، محمدمهدی مجیدی |
| دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان |
|
|
چکیده: (1036 مشاهده) |
بهره‌گیری از هتروزیس و ایجاد ارقام دورگ (هیبرید) از پیشرفت‌های شاخص در به‌نژادی گیاهی محسوب شده و هدف اصلی آن انتخاب ژنوتیپ‌های والدینی مطلوب برای حصول حداکثر میزان هتروزیس است. به دلیل طولانی بودن مدت زمان مورد نیاز برای تولید ارقام دورگ و ساختگی پرمحصول که گران قیمت نیز هستند، پیشگویی دقیق گروه‌های هتروتیک حاصل از لاین‌های خویش‌آمیخته برای تولید ارقام دورگ برتر اولویت بالایی دارد. فاصله ژنتیکی بین ژنوتیپ‌های والدینی مهم‌ترین عامل در تعیین هتروزیس بوده و احتمال ظهور هتروزیس را افزایش میدهد. تعیین فاصله ژنتیکی یک روش کارآمد است که روش‌های متداول را برای گروه‌بندی تعداد زیادی لاین خویش‌آمیخته حاصل از منابع ژرم پلاسمی مختلف به گروه‌های هتروتیک تقویت می‌کند. علاوه بر فاصله ژنتیکی والدین، میزان هتروزیس مشاهده شده به شرایط محیطی نیز بستگی دارد. تنش‌های محیطی ممکن است بر نمود والدین، نمود نتاج دورگ و رابطه میان فاصله ژنتیکی والدین و هتروزیس نتاج اثرگذار باشند، بنابراین بسته به نوع صفت و مواد ژنتیکی مورد مطالعه، میزان هتروزیس می‌تواند افزایش یا کاهش یابد. در شرایط تغییر اقلیم و محدودیت آب و با در نظر گرفتن تنوع ژنتیکی بالا در جوامع گیاهان علوفه‌ای که آن‌ها را مستعد سازگاری به دامنه وسیعی از شرایط محیطی می‌سازد، اصلاح و ایجاد ارقام متحمل به خشکی که عملکرد مناسبی داشته باشند، اقدام موثری در راستای توسعه و احیای مراتع کشور محسوب می‌شود. در این رابطه یکی از مهم‌ترین راهکارها استفاده از منابع ژنتیکی متنوع برای انتخاب والدین به منظور استفاده از پدیده هتروزیس و اصلاح ارقام ترکیبی مطلوب می‌باشد. کارایی نشانگرهای مولکولی در گزینش والدین و اثر فاصله ژنتیکی والدین بر نمود ارقام ترکیبی در گیاهان علوفه‌ای، مبین وجود اثرات هتروتیک در ارقام ترکیبی بوده و ضرورت استفاده از نشانگرهای مولکولی در انتخاب والدین پلی‌کراس برای حصول حداکثر عملکرد و تحمل به تنش‌های محیطی در نسل‌های بعدی را نشان میدهد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ارقام ترکیبی، تنش خشکی، فاصله ژنتیکی، گیاهان علوفه‌ای، نشانگرهای مولکولی و هتروزیس |
|
|
متن کامل [PDF 1195 kb]
(811 دریافت)
|
نوع مطالعه: مروری |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/7/21 | پذیرش: 1400/11/17 | انتشار: 1401/6/10
|
|
|
|
|
|
