:: دوره 24، شماره 1 - ( بهار 1401 ) ::
جلد 24 شماره 1 صفحات 18-1 برگشت به فهرست نسخه ها
سازوکارهای تحمل به تنش خشکی در علف‌های چمنی سردسیری
فاطمه پیرنجم الدین ، محمد مهدی مجیدی
استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعـتی اصفهان
چکیده:   (1008 مشاهده)
تنش خشکی یکی از مهم­ترین تنش­های غیرزنده است که رشد، تولید و بقای گیاهان را در بسیاری از مناطق جهان محدود کرده و به‌دلیل تغییرات اقلیمی شدت و گسترش آن در حال افزایش است. انواع گونه­های گندمیان برای پایداری سامانه‌های کشاورزی، تامین علوفه برای دام‌ها و فضای سبز حائز اهمیت هستند. علف‌های چمنی از طریق واکنش‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک مانند تغییر در رشد ریشه، رنگیزه­های فتوسنتزی، فعال سازی آنزیم­های آنتی اکسیدانی و انباشته شدن ترکیبات اسمزی، به تنش خشکی سازگار شده و بعلاوه دارای ویژگی­های اختصاصی دیگری مانند خواب تابستانه، برگشت پذیری پس از خشکی و دیرزیستی هستند که باعث سازگاری آن­ها به تنش خشکی طولانی مدت می‌شود. خواب تابستانه یکی از سازوکارهای اجتناب از تنش خشکی در علف‌های چمنی سردسیری است که باعث کاهش عملکرد گیاه طی گرما و خشکی تابستان و افزایش برگشت پذیری و بقای آن­ها پس از رفع خشکی طولانی مدت می­شود. نتایج تحقیقات نشان داده است که اغلب صفات گیاهی در علف‌های چمنی دارای وراثت پذیری خصوصی بالا و همبستگی مثبت با تحمل به خشکی هستند، بنابراین می­توان از آنها به عنوان شاخص برای شناسایی و انتخاب
 ژنوتیپ­های متحمل به خشکی استفاده کرد. استفاده از روش‌های مولکولی در کنار روش­های به­نژادی متداول در علف‌های چمنی، باعث افزایش دقت و سرعت برنامه­های به­نژادی در تولید ارقام متحمل به خشکی شده است. این روش‌ها کمک شایانی به ارزیابی تنوع ژنتیکی، تعیین والد پدری در جوامع دگرگشن، تعیین مکان­های ژنی، توالی یابی ژنوم و شناسایی ژن­های مرتبط با تحمل به خشکی در علف‌های چمنی کرده است.

 
واژه‌های کلیدی: برگشت پذیری، خواب تابستانه، ریشه، دیرزیستی، ژنتیک و علف‌های چمنی
متن کامل [PDF 1203 kb]   (334 دریافت)    
نوع مطالعه: مروری | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/7/13 | پذیرش: 1400/11/17 | انتشار: 1401/3/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 24، شماره 1 - ( بهار 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها