|
اثر نسبتهای جایگزینی بر صفات گیاهی و ویژگی‌های کیفیت دانه در کشت مخلوط سویا
(Glycine max L. Merr) و دانسیاه (Guizotia abyssinica Cass)
|
میثم نامداری   ، رحمت عباسی ، همت اله پیردشتی ، فائزه زعفریان |
| دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران |
|
|
چکیده: (1197 مشاهده) |
به‌منظور ارزیابی رقابت گیاه سویا و دانسیاه در نسبتهای کشت مخلوط، آزمایشی در دو سال زراعی (97-1396
و 98-1397) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبتهای کشت 100 : 0 ، 75 : 25 ، 50 : 50 ، 25 : 75 و 0 : 100 (به‌ترتیب دانسیاه- سویا) به روش جایگزینی بودند. نتایج نشان داد که نسبتهای کشت مخلوط اثر معنیداری بر ارتفاع بوته، تجمع ماده خشک، عملکرد دانه، روغن و پروتئین خام دانه سویا و دانسیاه داشتند. بیشترین ارتفاع بوته سویا و دانسیاه به ترتیب مربوط به کشت خالص سویا (100:0) و نسبت کشت 75:25 بود. اثر رقابت بر مقدار ماده خشک کل گیاه تا 90 روز پس از کاشت از نوع مکملی مثبت بود و پس از آن به همیاری دو جانبه تغییر یافت. عملکرد کل روغن و پروتئین خام دانه در نسبتهای کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص گیاه دانسیاه (0:100) و کمتر از کشت خالص سویا (100:0) بود. بالاترین نسبت برابری زمین مربوط به نسبتهای کاشت 50:50 و 75:25 (به‌ترتیب 28/1 و 23/1) بود. نتایج این تحقیق نشان داد افزایش سهم اثر مکملی بر عملکرد دانه در مقایسه با اثر انتخابی نقش مهمی در بهبود کارایی کشت مخلوط دانسیاه و سویا داشت و اضافه محصول تولید شده در نسبتهای کاشت 50:50 و 25:75 به علت سهم بیشتر بودن اثر مکملی (به‌ترتیب 2/76 و 7/59 درصد) بر عملکرد دانه بود. بنابراین انتخاب گیاه دانسیاه به عنوان گونه همراه در کشت مخلوط با سویا میتواند به ایجاد رابطه همیاری دو جانبه و تعدیل در رقابت کمک نماید.
|
|
| واژه‌های کلیدی: اثر انتخابی، اثر مکملی، سویا، نسبت برابری زمین و همیاری دو جانبه |
|
|
متن کامل [PDF 949 kb]
(477 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/3/9 | پذیرش: 1400/6/13 | انتشار: 1400/12/10
|
|
|
|
|
|
