Iranian Society of Crops and Plant Breeding Sciences
نشریه علوم زراعی ایران
علوم زراعی
Agriculture
http://agrobreedjournal.ir
1
admin
1562-5540
2717-0527
8
10.52547/abj
14
8888
13
fa
jalali
1387
10
1
gregorian
2009
1
1
10
4
online
1
fulltext
fa
بررسی نوع عمل ژن در کنترل ژنتیکی صفات زراعی ذرت با استفاده از تلاقی دیآلل*
Study of the gene action in controlling agronomic traits in maize (Zea mays L.) using - diallel crossing design
تخصصي
Special
پژوهشي
Scientific & Research
به منظور مطالعه نوع عمل ژن در کنترل عملکرد دانه، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، طول بلال، قطر بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در بلال، وزن صد دانه، درصد چوب بلال، وزن دانه در بلال ذرت یک طرح دیآلل با 14 لاین خالص اجرا گردید. والدها و نسل F1 تلاقیها در طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1385 در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. تفاوت بین ژنوتیپها برای کلیه صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. بنابراین دادهها به روش 2 و مدل 1 گریفینگ تجزیه و تحلیل گردید. واریانس ترکیبپذیری عمومی و خصوصی برای کلیه صفات در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. نتایج حاصل نشان داد که در کنترل صفات قطر میانی بلال، تعداد ردیف دانه در بلال، وزن صد دانه و درصد رطوبت دانه نقش اثر افزایشی ژنها بیشتر از اثر غیر افزایشی است، ولی برای صفات عملکرد دانه، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، تعداد دانه در ردیف بلال و تعداد دانه در بلال نقش اثر غیر افزایشی بیشتر از اثر افزایشی و برای طول بلال، درصد چوب بلال و وزن دانه در بلال نقش اثر افزایشی و غیر افزایشی ژنها تقریبا یکسان بود. وراثت پذیری عمومی نسبتا بالایی برای کلیه صفات بدست آمد (بیشتر از 60 درصد). مقدار وراثتپذیری خصوصی عملکرد 25 درصد برآورد گردید، بیشترین مقدار وراثتپذیری خصوصی مربوط به تعداد ردیف دانه در بلال (71 درصد) و کمترین آن مربوط به ارتفاع بلال (18 درصد) بود. بهترین والدین در ترکیبپذیری عمومی برای عملکرد دانه لاینهای K19/1، K166B و K3615/2 بودند. برای سایر صفات هم حدود 50 درصد لاینها ترکیب پذیری عمومی معنیداری نشان دادند. اثر ترکیبپذیری خصوصی لاینها در کلیه صفات در تعداد کمی از دورگها معنیدار گردید. بیشترین مقدار میانگین هتروزیس نسبت به والد برتر برای عملکرد دانه مربوط به دورگA679 × K3493/1 بود.
Study of the action of genes involved in controlling grain yield, plant height, ear height, ear length, ear diameter, grain/ear row, row no./ear, grain no./ear, 100 grain weight, cob percent, grain weight/ear, in maize, a diallel cross with 14 inbred lines was carried out. Parents and their F1's were tested using randomized complete block (RCB) design with three replications in Research station of Seed and Plant Improvement Institute, Karaj in 2006 cropping season. Significant (p<0.01) differences were observed among genotypes for all traits, therefore Griffing’s method 2, model 1 was used for subsequent diallel analysis. Variances due to general combining ability (GCA) and specific combining ability (SCA) were significant (P < 0.01), for all traits. Results indicated that for ear diameter, number of grain row per ear, 100 grain weight and additive gene effects were more important than non additive gene effects, but for grain yield, plant height, ear height, number of grain per row and number of grain per ear, non-additive gene effects were more important. For ear length, cob percent and grain weight per ear, both additive and non additive gene effects were important. High broad sense heritability observed for all traits (>60%), the estimate of narrow sense heritability for yield was 25%, high value belonged to the number of grain row per ear (71%) and low value obtained for ear height (18%). Parents with high GCA for grain yield were K19/1, K166B and K3615/2 inbred lines. For other traits, GCA effect was significant in about 50% of the inbred lines. SCA effect was significant in few crosses for all the traits. The highest heterosis for grain yield was observed in A679 × K3493/1 cross.
تجزیه دیآلل, ترکیب پذیری خصوصی, ترکیب پذیری عمومی, ذرت و هتروزیس.
General combining ability, Diallel analysis, Heterosis, Maize and Specific combining ability
331
348
http://agrobreedjournal.ir/browse.php?a_code=A-10-1-201&slc_lang=fa&sid=1
خداداد
مصطفوی
1003194753284600765
1003194753284600765
Yes
رجب
چوکان
1003194753284600766
1003194753284600766
No
محمد
تائب
1003194753284600767
1003194753284600767
No
محمدرضا
بی همتا
1003194753284600768
1003194753284600768
No
اسلام
مجیدی هروان
1003194753284600769
1003194753284600769
No