TY - JOUR T1 - Estimation of the breeding value of morphophysiological traits of maize (Zea mays L.) genotypes using BLUP method TT - برآورد ارزش اصلاحی صفات مورفوفیزیولوژیک ژنوتیپ‌های ذرت (.Zea mays L) با استفاده از روش BLUP JF - agrobreed JO - agrobreed VL - 24 IS - 4 UR - http://agrobreedjournal.ir/article-1-1272-fa.html Y1 - 2023 SP - 355 EP - 374 KW - Additive gene effect KW - Heritability KW - Maize KW - Mixed linear model KW - Molecular markers and Quantitative genetics N2 - اطلاع از نحوه عمل و میزان اثر ژن­ها، لازمه دستیابی به ارقام گیاهی با بازدهی بالا است. در این راستا فناوری نشانگرهای مولکولی نیاز به اطلاع از شجره ژنوتیپ­ها جهت برآورد ماتریس خویشاوندی مورد نیاز برای برآورد ارزش­های اصلاحی ژنوتیپ­‌ها را تامین می‌کند. در این تحقیق، ۹۷ ژنوتیپ ذرت در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با شش تکرار از نظر ۱۷ صفت زراعی در سال ۱۳۹۵ در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفتند. پروفیل مولکولی ژنوتیپ­های ذرت با استفاده از ۱۶ آغازگر ISSR ارزیابی شده و در مجموع ۷۸ مکان چندشکل تکثیر شدند. آغازگرهای UBC825 و UBC811 به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد مکان چندشکل را تکثیر کردند. ارزش اصلاحی ژنوتیپ­های ذرت در ارتباط با هر یک از صفات مورد مطالعه به روش بهترین پیش­بینی نااریب خطی (BLUP) در قالب مدل خطی مخلوط (MLM) با استفاده از ماتریس خویشاوندی (Kiniship) محاسبه شده بر اساس داده­های مولکولی، برآورد شد. با در نظرگرفتن ارزش­های اصلاحی برآورد شده برای صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ­های P10L5، P16L6 Kahia، 14*89، OH43/1-42 و P10L7 دارای بالاترین رتبه بودند. ژنوتیپ 163*/6/15 تنها ژنوتیپ گروه ششم، دارای ارزش اصلاحی مثبت و بالا برای نسبت سطح برگ و ارزش اصلاحی منفی و پایین برای عملکرد دانه در بوته بود. براساس مقادیر ارزش اصلاحی، وراثت­پذیری خصوصی صفات محاسبه شد و بالاترین مقدار وراثت­پذیری خصوصی برای زمان ظهور گل‌آذین نر بدست آمد. بالا بودن وراثت­پذیری خصوصی گزینش بر پایه فنوتیپ برای اصلاح صفت موردنظر را امکان‌پذیر می‌کند. ارزش اصلاحی مثبت نشان دهنده بیشتر بودن توان ژنوتیپ در انتقال ارزش صفات به نسل بعد بوده و در نتیجه می­توان از آنها به‌عنوان والدین مطلوب در برنامه­های به‌نژادی ذرت استفاده کرد. M3 ER -