اثر تنش شوری بر رشد و توزیع یونهای ویژه بافت در ارقام گندم (Triticum aestivum L.)
|
شکوه فخری، افراسیاب راهنما، موسی مسکرباشی |
|
|
چکیده: (3468 مشاهده) |
شوری از تنشهای غیر زیستی مهمی است که فیزیولوژی گیاهان را تحت تأثیر قرار داده و رشد و عملکرد گیاهان زراعی را کاهش میدهد. در این پژوهش اثر تنش شوری (شاهد: بدون تنش و 150 میلیمولار کلرید سدیم) بر ویژگیهای فیزیولوژیک و الگوی توزیع یونها در ریشه و پهنک برگ چهار رقم گندم: روشن، بم، قدس و اترک و ارتباط آن با تحمل شوری در مرحله رویشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 93-1392 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که غلظت یون سدیم در ریشهها در مقایسه با پهنک برگ بیشتر بود. تنش شوری باعث کاهش معنیدار هدایت روزنهای (42 درصد)، محتوای آب نسبی برگ (10 درصد)، سرعت رشد نسبی (24 درصد)، سطح برگ (33 درصد) و طول ریشه (37 درصد) در مقایسه با تیمار شاهد شد. ارقام متحمل به شوری روشن، بم و نیز رقم اترک در تیمار شوری، هدایت روزنهای، محتوای آب نسبی برگ، سرعت رشد نسبی، سطح برگ و طول ریشه بالاتری نسبت به رقم حساس قدس داشتند. همبستگی معنیداری بین ویژگیهای فیزیولوژیک و توزیع یونها در ریشه و پهنک برگ ارقام گندم مشاهده شد. ارقام روشن و بم مقدار سدیم بیشتری را در ریشهها (در مقایسه با برگها) و نیز مقدار پتاسیم بیشتری را در برگها (در مقایسه با ریشهها) انباشته کردند. به نظر میرسد که الگوی توزیع یونی در ریشه و اندام هوایی گیاه در تحمل شوری ارقام گندم نقش داشته و انباشت ترجیحی یون سدیم در ریشهها (در مقایسه با اندام هوایی) یک سازوکار تحمل است که باعث ادامه جذب اسمزی آب به داخل ریشهها شده و انتقال یون سدیم به اندام هوایی را محدود میسازد. |
|
واژههای کلیدی: انباشت یون، تحمل شوری، گندم، محتوای آب نسبی و هدایت روزنهای. |
|
متن کامل [PDF 710 kb]
(3237 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1396/5/24 | پذیرش: 1396/5/24 | انتشار: 1396/5/24
|
|
|
|