انتقالپذیری و چندشکلی نشانگرهای ریزماهواره جو در ارزیابی روابط فیلوژنتیک جنسهای تریتیکوم (Triticum) و هوردئوم (Hordeum)
|
خاطره علیپور، سید ابوالقاسم محمدی، محمد مقدم، بهزاد صادق زاده |
دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز |
|
چکیده: (3492 مشاهده) |
جنسهای تریتیکوم و هوردئوم، دو جنس از طایفه تریتیسه (Triticeae) با گونههای زراعی مهم میباشند. ارزیابی روابط فیلوژنتیک گونههای زراعی و خویشاوندان وحشی این جنسها برای استفاده بهینه از آنها در برنامههای اصلاحی ضروری است. در این آزمایش روابط فیلوژنتیک چهار گونه از جنس تریتیکوم و سه گونه از جنس هوردئوم با استفاده از 150 جفت آغازگر ریزماهواره جو مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مجموع ۴۹ جفت آغازگر در هر دو جنس و ۱۹ جفت آغازگر فقط در جنس هوردئوم تکثیر شدند. از بین نشانگرهای تکثیر شده، ۲۱ نشانگر در گونههای جنس تریتیکوم چند شکل بودند که در مجموع ۵۹ آلل با دامنه آللی ۲ تا ۵ و میانگین 80/۲ آلل به ازای هر جایگاه، تکثیر شدند. در جنس هوردئوم نیز با استفاده ۴۳ نشانگر چندشکل، ۱۲۳ آلل با میانگین 02/3 آلل ودامنه تغییرات ۲ تا ۱۴ بدست آمد. در مجموع در گونههای دو جنس، با استفاده
از ۱۸ جفت آغازگر چندشکل، 9۱ آلل با دامنه تغییرات 2 تا 19 و میانگین ۰۵/۵ آلل به ازای هر جایگاه تکثیر شدند و تنوع ژنی از ۱۴/۰ تا ۸۵/۰ با میانگین ۵۹/۰ متغیر بود. بر اساس تجزیه خوشهای با استفاده از الگوریتم Neighbor-Joining و ضریب فاصله Kimura-2-Parameters و نیز تجزیه به بردارهای اصلی براساس دادههای ریزماهواره، گونههای مربوط به دو جنس کاملاً از یکدیگر تفکیک شدند. در خوشه جنس تریتیکوم، چهار گونه براساس سطح پلوئیدی در زیر خوشههای جداگانه گروهبندی شدند، به طوری که ارقام زراعی گندم نان کاملا از خویشاوندان وحشی آن تفکیک و گونههایی با ژنوم A نیز تقریباً در کنار هم واقع شدند. در گروه جنس هوردئوم نیز ارقام زراعی جو از سه خویشاوند وحشی آن تفکیک شدند. نتایج آزمایش حاضر نشاندهنده کارآیی نشانگرهای ریزماهواره جو در تجزیه روابط فیلوژنتیک جنسهای تریتیکوم و هوردئوم بود. نشانگرهای مورد استفاده علاوه بر انتقالپذیری و چند شکلی قابل قبول در گونههای دو جنس یاد شده، آنها را براساس ساختار ژنومی و روابط تکاملی تفکیک کردند. |
|
واژههای کلیدی: انتقالپذیری، تنوع ژنتیکی، جو، گندم و نشانگرهای SSR |
|
متن کامل [PDF 264 kb]
(1388 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1395/8/2 | پذیرش: 1395/8/2 | انتشار: 1395/8/2
|
|
|
|