|
ارزیابی عملکرد دانه و شاخص‌های کارایی مصرف نیتروژن ژنوتیپ‌های جو (.Hordeum vulgare L) در شرایط کم نهاده
|
محمد عطارزاده   ، سعیده ملکی فراهانی ، مریم میردورقی |
| دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد، تهران، ایران |
|
|
چکیده: (1246 مشاهده) |
نیتروژن یکی از عناصر غذایی مهم لازم برای تولید محصولات کشاورزی است، اما مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی نیتروژن‌دار و آبشویی آن باعث آلودگی محیط می‌شود. استفاده از ارقام با کارایی بالا در جذب و مصرف نیتروژن، یکی از روش‌های ممکن برای حل این مسئله است. به‌منظور ارزیابی عملکرد دانه و شاخص‌های کارایی مصرف نیتروژن در ژنوتیپ‌های جو در شرایط کم نهاده (بدون مصرف کود)، آزمایشی با استفاده از 36 ژنوتیپ جو خالص‌سازی شده در سال زراعی 96 –1395 در قالب طرح آلفا لاتیس ساده با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد- تهران انجام شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های 106، 107 و 68 دارای بیشترین عملکرد دانه (به‌ترتیب 7963، 7920 و 7900 کیلوگرم در هکتار)، بالاترین ﻛﺎراﻳﻲ ﻣﺼﺮف ﻧﻴﺘﺮوژن (به‌ترتیب 58/6، 58/5و 56/9 کیلوگرم بر کیلوگرم) و بالاترین ﻛﺎراﻳﻲ جذب ﻧﻴﺘﺮوژن (به‌ترتیب 2، 2 و 2/25کیلوگرم بر کیلوگرم) بودند. نتایج تجزیه رگرسیون چندگانه نشان داد که سه متغیر کارایی مصرف نیتروژن، کارایی جذب نیتروژن و عملکرد زیست‌توده در مجموع 2/98 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. براساس نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی ژنوتیپ‌های جو مورد بررسی به چهار‌گروه تقسیم شدند. گروه اول شامل ژنوتیپ‌های 88، 119، 54، 107و 68 از لحاظ شاخص‌های کارایی جذب و مصرف نیتروژن، عملکرد و کیفیت دانه برتر از سایر ژنوتیپ‌ها بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که در شرایط کم‌نهاده می‌توان از ژنوتیپ‌های برتر منتخب جهت افزایش کارایی مصرف نیتروژن استفاده کرد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: جو، کارایی جذب نیتروژن، کمبود نیتروژن، تجزیه رگرسیون چندگانه و عملکرد زیست توده |
|
|
متن کامل [PDF 799 kb]
(331 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1402/8/18 | پذیرش: 1403/1/14 | انتشار: 1402/12/25
|
|
|
|
|
|
