|
اثر پیش‌خیساندن بذر بر جبران دیرکاشت دو رقم سورگوم علوفهای (Sorghum bicolor (L.) Moench) در کشت دوم
|
| فرید گل‌زردی، عظیم خزائی، علی ماهرخ، وحید رهجو، هرمز اسدی |
| مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران |
|
|
چکیده: (475 مشاهده) |
به‌منظور ارزیابی اثر پیش‌خیساندن بذر بر عملکرد و کیفیت علوفه و بهره‌وری آب در کاشت تأخیری ارقام سورگوم علوفهای، آزمایشی دوساله به‌صورت کرت‌های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 1396 و 1397 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج اجرا شد. چهار تاریخ کاشت (دهم و بیستم تیر و اول و دهم مرداد) به‌عنوان کرت‌های اصلی و تیمار بذر (بدون پیش‌خیساندن؛ به‌عنوان شاهد و پیش‌خیساندن) و دو رقم سورگوم (پگاه و اسپیدفید) به‌صورت فاکتوریل به‌عنوان کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تعداد روز از کاشت تا سبز شدن در ارقام سورگوم در اثر تیمار پیش‌خیساندن بذر در تاریخ‌های مختلف کاشت چهار تا شش روز کاهش یافت. تأخیر در کاشت باعث کاهش معنی‌دار تولید علوفه، عملکرد ماده خشک، عملکرد پروتئین و عملکرد ماده خشک قابل هضم شد، ولی میزان پروتئین خام و قابلیت هضم ماده خشک را بهبود بخشید. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک (به‌ترتیب 79/147 و 82/32 تن در هکتار) و حداکثر ماده خشک قابل هضم و پروتئین (به‌ترتیب 18498 و 2904 کیلوگرم در هکتار)، در تیمار پیش‌خیساندن بذر در رقم اسپیدفید در تاریخ کاشت دهم تیر حاصل شد. بالاترین بهره‌وری آب برای تولید ماده خشک (22/7 کیلوگرم بر مترمکعب) در تیمار پیش‌خیساندن بذر در رقم اسپیدفید در تاریخ کاشت اول مرداد ثبت شد. هر چند پیش‌خیساندن بذر در مقایسه با تیمار بدون پیش‌خیساندن باعث کاهش 64/0 درصدی در قابلیت هضم ماده خشک شد، ولی باعث افزایش معنی‌دار عملکرد ماده خشک قابل هضم و پروتئین علوفه شد. رقم پگاه از نظر محتوی پروتئین خام و قابلیت هضم ماده خشک و هیبرید اسپیدفید از نظر عملکرد علوفه و بهره‌وری آب برتری داشتند. بر اساس نتایج این آزمایش تیمار پیش‌خیساندن بذر از طریق افزایش عملکرد علوفه، باعث جبران تأخیر کاشت سورگوم علوفهای تا حدود 10 روز شد. نتایج این آزمایش نشان داد که برای سورگوم رقم اسپیدفید، روش پیش‌خیساندن بذر در تاریخ کاشت دهم تیر، نسبت به سایر تیمارها برتری داشت.
|
|
| واژه‌های کلیدی: بهره‌وری آب، پروتئین خام، تاریخ کاشت، سورگوم، عملکرد ماده خشک، قابلیت هضم علوفه |
|
|
متن کامل [PDF 1039 kb]
(224 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/3/6 | پذیرش: 1401/5/4 | انتشار: 1401/9/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
