دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده: (492 مشاهده)
گیاه رازیانه یکی از گیاهان مهم دارویی بوده و محصولات آن کاربردهای زیادی در صنایع دارویی، غذایی و بهداشتی دارد. بهمنظور ارزیابی اثر روشهای کاشت مستقیم و نشایی بر عملکرد و اجزای عملکرد 10 اکوتیپ گیاه رازیانه، آزمایشی در سال 1398 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد. عامل اول روش کاشت در دو سطح (کاشت مستقیم بذر و نشاکاری) و عامل دوم شامل هشت اکوتیپ رازیانه بومی ایران از استانهای اصفهان (تتماج کاشان)، اصفهان (زیاره)، البرز (کرج)، لرستان (خرمآباد)، آذربایجانشرقی (بناب)، خراسانشمالی (شیروان)، همدان و اردبیل (مشکینشهر) و دو اکوتیپ خارجی Saxony-Anhalt و Thuringia بودند. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که اکوتیپ شیروان در روش کاشت مستقیم با میانگین 136/1سانتیمتر بیشترین ارتفاع بوته را داشت. بیشترین وزن هزار دانه مربوط به اکوتیپ کاشان در کاشت نشایی با میانگین 8/6 گرم بود. اکوتیپ شیروان در کاشت مستقیم با میانگین 197/1گرم در مترمربع، دارای بیشترین مقدار عملکرد زیستی بود. محتوای اسانس دانه اکوتیپهای رازیانه مورد مطالعه 1/1 تا 2/6درصد بود. براساس نتایج تجزیه خوشهای، 10 اکوتیپ رازیانه براساس صفات اندازهگیریشده در روش کاشت مستقیم و نشایی به دو گروه تفکیک شدند. براساس نتایج این آزمایش وجود تنوع ژنتیکی کافی از لحاظ عملکرد دانه، صفات مهم زراعی و محتوای اسانس اکوتیپهای رازیانه، امکان استفاده از آنها در برنامههای بهنژادی برای تولید ارقام با عملکرد و درصد اسانس بالاتر را فراهم می سازد.
Sabzi Nojadeh M, Amani M, Yeganeh A. Effect of planting method on seed yield and essential oil content of fennel
(Foeniculum vulgare Mill.) ecotypes. علوم زراعی 2024; 25 (4) :362-376 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-1332-fa.html
سبزی نوجه ده محسن، امانی مینا، یگانه اعظم. اثر روش کاشت بر عملکرد و محتوای اسانس اکوتیپهای رازیانه (.Foeniculum vulgare Mill). نشریه علوم زراعی ایران. 1402; 25 (4) :362-376