استادیار بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده: (2866 مشاهده)
بهمنظور ارزیابی روشهای تجزیه پایداری ناپارامتری جهت شناسایی ژنوتیپهای پرمحصول و پایدارگندم دوروم برای مناطق گرم و خشک کشور، آزمایشی با 18 لاین امیدبخش بههمراه یک رقم گندم دوروم (بهرنگ) و یک رقم گندم نان (چمران) در ایستگاههای تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی داراب، اهواز، خرمآباد و دزفول در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال (93-1392 و 94-1393) اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط با روشهای ناپارامتری بریدینکامپ (بهجز اثر ژنوتیپ) و هیلدبراند برای عدم وجود اثر متقابل غیرکراساور (بدون تغییر در رتبه) و آزمون دیکرون و واندیرلان (بهجز اثر متقابل ژنوتیپ × محیط) برای عدم وجود اثر متقابل کراساور (تغییر در رتبه)، معنیدار بود. بر اساس شاخص انتخاب ژنوتیپ ایدهآل ( Selection index of ideal genotype; SIIG) بر مبنای کلیه روشهای ناپارامتری، ژنوتیپهای DW-92-17 و DW-92-20 با بیشترین مقدار و بهترتیب با عملکرد دانه 6095 و 6215 کیلوگرم در هکتار، جزء پایدارترین لاینها شناخته شدند. نتایج شاخص SIIGنشان داد که اغلب روشهای ناپارامتری، قادر به شناسایی ژنوتیپهایی با مفهوم استاتیکی (بیولوژیکی) هستند. بنابراین ژنوتیپهای انتخاب شده با استفاده از این روشها ممکن است از عملکرد دانه بالایی برخوردار نباشند. در مجموع ژنوتیپهای DW-92-17 و DW-92-20 بهعنوان لاینهای پایدار با عملکرد بالاتر از شاهد و ژنوتیپهای DW-92-4 و DW-92-5 تنها بهعنوان دو لاین پرمحصول برای تحقیقات تکمیلی (ارزیابی مقاومت به بیماریها و خصوصیات کیفی) انتخاب شدند.
Najafi Mirak T. Assessment of non-parametric methods in selection of stable genotypes of durum wheat (Triticum turgidum L. var. durum) . علوم زراعی 2018; 20 (2) :126-138 URL: http://agrobreedjournal.ir/article-1-919-fa.html
نجفی میرک توحید، دستفال منوچهر، اندرزیان بهرام، فرزادی حسین، بهاری محمد، زالی حسن. ارزیابی روشهای ناپارامتری در گزینش ژنوتیپهای پایدار گندم دوروم
(Triticum turgidum L. var. durum)
. نشریه علوم زراعی ایران. 1397; 20 (2) :126-138